Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
podmiotowychjesttworemmyślowym,odzwierciedlającymwsposóbsynte-
tycznysferęzjawiskspołecznych,którenormujeporządekprawny”8.A.Wol-
ter,defniującprawapodmiotowe,wskazałnastępująco:flPrawempodmio-
towymjestprzyznanaizabezpieczonaprzeznormęprawnąsferamożności
postępowaniawokreślonysposób”9.ZkoleiZ.Radwańskinapisałzaśopra-
wachpodmiotowychtak:fl(ł)chodzituopewnewyróżnioneprzeznormy
prawnezachowanialubkompetencjepodmiotuuprawnionego,któremu
podporządkowanesąokreśloneobowiązkiinnegolubinnychpodmiotów
prawacywilnego”10.Abstrahującodtego–nacojużzwróciłamuwagę–iż
defnicjetezostałysformułowanezperspektywy(czynapotrzeby)prawa
prywatnego,możnawnichwszystkichdostrzecpróbęposzukiwaniaflcze-
goś”pozanormatywnego,naczymteprawasięzasadzają,krótkomówiąc–
wskazanianawartościczydobra,wokółktórychteprawapodmiotowesą
budowane.Adlaczegotegosięczęstoflniewidzi”?
Anodlatego,żeniezauważasię,iżprawapodmiotowetoniejestjaka-
kolwiekflsytuacjaprawnapodmiotu”,leczsytuacja,któramapewneoparcie
etyczne.Poprostuwpolskimpodejściudorozumieniaprawapodmiotowego
przeważafltechnika”;polskieflprawopodmiotowe”jestwłaściwieprawni-
czymterminemtechnicznym11.Raczejodosobnionejestpodejście,wmoim
przekonaniujakżetrafne,TomaszaRaburskiego,którypisze,żejeślibypo-
kusićsięopróbęogólnegoujęciaprawapodmiotowego,możnabyjeokreślić
jakoflprzysługującąpewnympodmiotominstytucję(najczęściejopartąna
uprawnieniu),którepozwalaimdziałaćwsferzepublicznejwsposóblegi-
tymowany(politycznie,etycznie,prawnie)iktóramożechronićróżnorodne
dobraczywartości.Idodaje:flTaformainstytucjonalnajestrównieżpewną
formądyskursywną,czyliformąjęzykowejprezentacjipewnychargumen-
tówczyżądań(prawniczych,etycznych,politycznych)”12.
Aleabsolutnegosednasprawy,zperspektywyniniejszejpracy,T.Ra-
burskidotyka,gdypisze,żeprawapodmiotowesąflwypełniane”różnymi
treściami.Izwracauwagę,abyprawpodmiotowychniewiązaćwyłącznie
zliberalizmem,coniejestzupełniepozbawionepodstaw,jakożeliberalnyin-
dywidualizmłączysięzwysokąocenąautonomiijednostekorazichpodmio-
towościsprawczej,aprawapodmiotoweflwtymukładzie”sągwarantamitej
autonomiiinarzędziamiwrealizacjijednostkowychinteresów.Ówzwiązek
8S.Szpunar,Ochronadóbrosobistych,Warszawa1979,s.103.
9A.Wolter,Prawocywilne,Warszawa1972,s.112.
10Z.Radwański,Prawocywilne,Warszawa2002,s.87.
11T.Raburski,Filozofaprawpodmiotowych,ActaUniversitatisLodziensis,FoliaIuridica
2017,nr78,s.55.
12Ibidem,s.59.
18
AdamMickiewiczUniversityPress©2022