Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.zakaznadużywaniaprawa
31
bowiemogólnikowepowołaniesięnanie,abyprzyjąć,żekonkretnedziałanie
jestnadużyciemprawa.Pamiętaćprzytymtrzeba,żezakaznadużywaniaprawa
wyartykułowanywart.5k.c.mazastosowaniedostosunkówprawaprywatnego
-zatemjużniedostosunkówadministracyjnoprawnych.Każdyzpodmiotów
prawa,zaangażowanywstosunekprywatnoprawny(takżecywilnoprawny)-
czytoosobafzyczna,czyosobaprawna-będziemógłbyćpoddanyocenieprzez
pryzmatwspomnianegoprzepisu.
Przykład:
Żądanieopuszczenialokaluskierowaneprzezwłaścicieladoosobyzajmującejbez
tytułuprawnegojegolokalwsytuacji,gdyosobataznajdujesięwtragicznejsytuacji
życiowejiniemadokądsięprzeprowadzić,awłaścicielniezamierzategolokalu
zająćdlasiebie,bomieszkawinnejmiejscowości,możebyć-przyuwzględnieniu
wszystkichokolicznościfaktycznych-uznanezasprzecznezzasadamiwspółżycia
społecznegoapowództwooeksmisjęwytoczoneprzezwłaścicielamożebyćwkon-
sekwencjioddalone.
Zasadywspółżyciaspołecznegooznaczająminimumogólnieprzyjmowanych
zasadpoprawnościiuczciwościwrelacjachzinnymiosobami.Sątoszczególne
regułypostępowaniawżyciuspołecznym,uniwersalneipowszechniedocenia-
ne.Niemamożliwościichskatalogowania,bowiemkształtująsięoneirozwijają
dynamiczniewrazzrozwojemspołeczeństwaiwrazzezmianamiwstosunkach
społecznych.
Społeczno-gospodarczeprzeznaczenieprawa,ojakimmowawart.5k.c.,mana
celupodkreślenieroliinteresuspołecznego.Oilewwypadkuzasadwspółżycia
społecznegonaciskpołożonyjestnaochronęwartościmoralnych,obyczajowych,
związanychztradycjąitp.,otylespołeczno-gospodarczeprzeznaczenieprawama
chronićwartościekonomiczne.
Trudnośćwocenie,czydanezachowaniejestnadużyciemprawa,powodujekoniecz-
nośćodniesieniasięwkażdymwypadkudowszystkichokolicznościskładającychsię
nakonkretnystanfaktyczny.Elementocennyjesttutajbardzoznaczący,akorzysta-
niezzasadwymienionychwart.5k.c.jestsilnymnarzędziemwrękachsądu.
Jednocześniepamiętaćtrzeba,żestosowanieklauzulwyrażonychwart.5k.c.
powinnobyćwyjątkowe.Skorobowiemkażdeprawopodmiotowekorzysta
zochronyprawnej,tonieudzielenietejochronymusibyćściśleuzasadnione.
Wskutekzastosowaniaart.5k.c.niemożedojśćdonabyciaalbodoutratyprawa
podmiotowego,apozbawienieochronymożewystępowaćtylkoprzezpewien
czas.Wprzedstawionympowyżejprzykładziedotyczącymeksmisjioznaczato,
żejeśliwtakiejsytuacjipowództwooeksmisjęzostałobyoddalone,toniejestto
równoznaczneanizutratąprawawłasnościprzezwłaścicielalokalu,aniznaby-
ciemprzezmieszkającątamosobęuprawnieńnajemcy.
Wżadnymwypadkustosowanieomawianychklauzulniemożeprowadzićdo
podważeniaobowiązującychprzepisów.Nieostrożnestosowanieklauzulczyich
nadużywaniemogłobyprowadzićdomarginalizowanianiektórychprzepisów,
dostawianiazasadsłusznościponadobowiązującymprawemiwreszciedonie-
przewidywalnościprawa.Przystosowaniuklauzulzart.5k.c.mazastosowanie
