Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RozdziałI.Uwagiwstępne
prawomajątkowenogólnegosposobuartystycznegowidzeniaczybudowaniaobra-
zówzindywidualizowanych”12.
Skrótowoujmując,polskieprawoautorskiejestopartenaponiższychzasadach.
1.Ochronąobjętesąutworyiprzedmiotyprawpokrewnych(artystycznewyko-
nania,fonogramy,wideogramy,nadania,pierwszewydaniaorazwydanianaukowe
ikrytyczne),przyczymodnosisięonaniedorzeczy(książek,egzemplarzyobrazów,
płyt),leczdodóbrniematerialnych(niekiedyusytuowanychwrzeczach,aobecnie
corazczęściejrozpowszechnianychwpostacizdematerializowanejwsieciachkom-
puterowych).
2.Dopowstaniaochronyztytułuprawaautorskiegowystarczyuzewnętrznioneusta-
lenieutworu-niejestprzytymkoniecznedopełnieniejakichkolwiekformalności
(np.codooznaczeńnaegzemplarzuutworulubjegorejestracji).
3.Autorskieprawaosobiste(przedewszystkimprawodoautorstwaiintegralności
dziełaorazdecydowaniaopierwszymjegorozpowszechnieniu)powstajązawszena
rzecztwórcy,sąnieprzenoszalneibezterminowe;wramachprawpokrewnychustawa
wprowadzajedynieosobisteprawaartystywykonawcy.
4.Autorskieprawamajątkowepowstajązregułynarzecztwórcy;prawapokrewne
-narzeczproducentadanegodobraniematerialnego,zwyłączeniemjednakpraw
artystywykonawcy.Czasochronytychprawjestzróżnicowanywzależnościodro-
dzajuchronionegodobra;wodniesieniudoutworówwynosizreguły70latoddaty
śmiercitwórcy,wprzypadkuzaśprzedmiotówprawpokrewnychwynosiwzasadzie
od25do50latoddatysporządzenialubpierwszegorozpowszechnienia13.
5.Treśćochronyprawamimajątkowymijestzróżnicowana:najszerszadlautworów,
gdyżobejmujekażdąformękorzystaniaznich(aściślejujmując:ztwórczych,indy-
widualnychelementówutworu);wzakresieprzedmiotówprawpokrewnychodnosi
sięonatylkodopóleksploatacjiwyraźniewskazanychwustawie.
6.Autorskieprawomajątkoweniedajeuprawnionemupełnejwyłącznościprawnej
wkorzystaniuzutworu.Poczęścijesttospowodowanebrakiemochronypomysłu
iinformacjizawartychwutworze(mimożezostaływymyślone,odkrytelubusta-
loneprzeztwórcęiżeczęstomająnajwiększąwartość),poczęścizaśograniczenia
12Por.A.Kopf,Dziełosztukplastycznychijegotwórcawświetleprzepisówprawaautorskiego,Kra-
ków1961,s.72.
13Do1listopada2013r.krajeczłonkowskieUEbyłyzobowiązanedoprzyjęcia70-letniegookresu
ochronydlaartystycznychwykonańifonogramów.Por.wtejkwestiidyrektywęParlamentuEuropejskiego
iRady2011/77/UEzdnia27września2011r.dotyczącązmianydyrektywy2006/116/WEwsprawieczasu
ochronyprawaautorskiegoiniektórychprawpokrewnych(Dz.Urz.UEL265z11.10.2011,s.1).
