Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Kępka,„Prawnomiędzynarodoweaspektyzmianklimatycznych”,Warszawa2013
ISBN978-83-7798-307-2,©byBELStudio2013
38
RozdziałI
„naczelnych”lub„podstawowych”niemazwykleistotnegoznaczenia,ponieważ
brakjestjednolitychkryteriówpozwalającychnadokonanietakiejkwalifikacji
inawetwśródautorówprzedmiotubrakjestzgodycodoustaleniakatalogutakich
zasadwramachjednejgałęziprawal
Zrezygnowaniezużywaniaterminu„zasadyprawa”izastąpieniegoinnymi,
bardziejjednoznacznymiokreśleniami,niejestchybamożliweisłuszne,zewzglę-
dunautrwalonąpraktykęstosowaniategopojęciawewszystkichdziedzinachpra-
waiwliteraturzeprawniczej87orazzewzględunarolęzasadwsystemieprawnyml
Zasadyprawaprzyczyniająsiędouporządkowanianormprawnychwramachda-
negosystemuorazdozharmonizowaniaprocesówwykładniistosowaniaprawa,
takbyzapewnićjegospójność,ukierunkowującprocesinterpretacjiprawal
Wteoriiprawaprzyjmujesię,żetermin„zasadyprawa”możebyćrozumia-
nywdwóchpodstawowychznaczeniach:opisowymidyrektywalnym88,zarówno
wodniesieniudoprocesutworzenia,jakistosowaniaprawa89l
Wznaczeniuopisowymtermin„zasadyprawa”oznaczapewienwzorzec
ukształtowaniajakiejśinstytucjiprawnej,wskazujesposóbrozstrzygnięciaokre-
ślonychkwestii,możemiećcharakterwzorcaodtworzonegonapodstawieobo-
wiązującychnormlubmożemiećcharaktermodelowy,wskazującpewnemożliwe
sposobyrozstrzygnięcia90l
Wujęciudyrektywalnym„zasadyprawa”towiążąceprawnienormynależące
dodanegosystemu,nadrzędnewstosunkudoinnychnormdanegosystemu,które
pełniąszczególnąrolęwtymsystemielZasadytemogąbyćsformułowanewprost
wtekścieprawnymlubichtreśćtrzebaodtworzyćztekstuprawnegonapodstawie
wieluprzepisówlNiekiedyustalasięichtreśćwdoktryniewceluusprawnienia
procesustosowaniaprawa,oilewdanejdziedzinieniemanormwykluczających
przyjęcietakiejzasady91l
Wprawiemiędzynarodowymzarysowujesiętendencja,abyterminowi„zasada
prawa”nadawaćsenswyłączniedyrektywalny,mlinlzewzględunatreśćpostano-
wieńartl38StatutuMiędzynarodowegoTrybunałuSprawiedliwości92l
Określenie„zasadyprawamiędzynarodowego”częstoużywanejestwdoku-
mentachocharakterzemiędzynarodowym,niezawszewsposóbjednoznacznylZa-
sadytestanowiączęśćprawamiędzynarodowego93lSpośródogółupowszechnego
87
Przyborowska-KlimczakAl,Ochronaprzyrody.Studiumprawnomiędzynarodowe,Lublin
2004,sl137-139l
88
WronkowskaSl,ZiembińskiZl,Zarysteoriiprawa,Poznań2001,sl186-189;MenkesJl,Zasa-
dyprawamiędzynarodowego,„PaństwoiPrawo”1988,nr10,sl75-82l
89
Przyborowska-KlimczakAl,Ochronaprzyrodył,sl137-139l
90
LangW
l,UN-PriniciplesandInternationalEnvironmentalLaw,„MaxPlanckUNYB”3(1999),
sl159l
91
WronkowskaSl,ZiembińskiZl,Zarysteoriiprawał,sl186-189l
92
WronkowskaSl,Sposobypojmowania„zasadprawa”ł,sl166-169l
93
Hasło:zasadyprawamiędzynarodowego,[w:]KlafowskiAl,SymonidesJl,Encyklopediapra-
wamiędzynarodowegoł,sl459-460l