Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRACAORGANICZNAIETOSREGIONALNYWIELKOPOLAN
29
mującokreśloneobszary83ikształtującswoistąkulturęregionu,odcisnęłypiętno
nietylkonakulturzenaszegopaństwa,znaczniewzbogacając,lecztakżenajego
podziałachterytorialno-administracyjnych.Biorącbowiempoduwagęstrukturę
narodowo-etnicznąregionówmożemywyodrębnićztegopunktuwidzeniaregio-
nywmiaręjednolitepodtymwzględem,jakiregionymieszane,wktórychskład
wchodziłyróżnenarodowościigrupyetniczne.
Naródpolskiprzecieżkształtowałswojąhistorięitradycjękulturową
wkontaktachnierazbardzokrwawych,jaknaprzykładzNiemcami84zwie-
lomainnyminarodamiigrupamietnicznymi,takimichociażbyjak:Białorusini85,
Estończycy,Litwini86,Łotysze,Niemcy,Rosjanie,Rumuni,Rusini87.Tworzyli
oniwrazzPolakamiprzezszeregwiekówswoistąspołecznąmozaikęnarodowo
-etnicznąnaszegopaństwa,którawniecozmienionejpostaciprzetrwaławłaści-
wiedoczasówIIRzeczypospolitej,gdzieokoło1/3mieszkańcówówczesnej
Polskistanowiliprzedstawicieleinnychnarodowościigrupetnicznych88.Dość
wspomnieć,pozostałościtychhistorycznychregionówitowarzyszącychim
podziałównarodowo-etnicznychuwidaczniająsiętakżewspółcześnie.Dotyczy
togłównieprzygranicznychregionów,znajdującychsięnawschodzieorazpół-
nocno-wschodnich,południowo-wschodnichipołudniowychobrzeżachnaszego
kraju.Wzachodnichipółnocno-zachodnichregionachkrajuwyspowotrafiają
siętakżetakiesytuacje.Natychobszarachwystępująbowiemprzykładynaogół
regionów(mikroregionów)wielonarodowychczywieloetnicznych.
83OobszarachzajmowanychprzezMałorusinówwramachIRzeczypospolitejwspomina-
J.Karłowicz,A.Jabłonowski,Lud.Rysludoznawstwapolskiego,(w:)Polska.Obrazy
iopisy,z.2,Lwów1904,s.103-107.
84PisałotymmiędzyinnymiJózefIgnacyKraszewski,Programmpolski.1872.Myślioza-
daniunarodowem,Poznań1872,s.22.Wskazywałonnatakiecechykulturyniemieckiej,
jakwytrwałośćwpracy,jejciągłość,jednostajnośćkierunku(s.23).Zob.także:Z.Woj-
ciechowski,PolskaNiemcy.Dziesięćwiekówzmagania,Poznań1945.
85Zob.:A.Rypiński,Białoruś.Kilkasłówopoezjiprostegoludutejnaszejpolskiejprowin-
cji;jegomuzyce,śpiewie,tańcach,etc.,Paryż1840.OruchuemancypacyjnymBiałoru-
sinównapoczątkuXXwiekupisałnaprzykładW.R.Wegnerowicz,MłodaBiałoruś.Jej
odrodzenieiliteratura,nFilareta”1911,nr5,s.142-146.
86Kształtowaniesięrelacjispołeczno-politycznychipaństwowo-terytorialnychPolskizLi-
twącharakteryzowałStanisławKutrzeba,HistoryaustrojuPolskiwzarysie,t.I,Lwów
1917,s.119-123.
87OzwierzchnictwiePolskinadRusiąod1340roku,awięcodczasówKazimierzaWiel-
kiegopisałStanisławKutrzeba,HistoryaustrojuPolskiwzarysie,t.I,Lwów1917,s.118-
119.Otrudnychstosunkachpolsko-ukraińskichnaRusiwokresieporozbiorowympisał
A.MarjanwpowieściRusini(Lwów1869).Zob.także:Z.Chojecki,Społeczeństwopol-
skienaRusi,Warszawa1937.
88MałyRocznikStatystyczny1939,Warszawa1939,s.26.