Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Społecznośćmiędzynarodowadenicjaizakresnormatywny
25
naspołecznośćmiędzynarodowąoglobalnymzasięguprzezpryzmatjed-
nościkulturowejwtymsensie,żekulturyodmienneodeuropejskiej
znajdująsiępodpresjąoczekiwańzestronydotychczasowychczłonków
społecznościcodoprzyjęciaichzasadiwartościwprocesieuzyskiwania
członkostwa20.Posunięcietomożemiećinajczęściejmapragmatyczne
podstawy,nacouwagęzwróciliBulliWatsonwkontekścieekspansjispo-
łecznościmiędzynarodowejnapaństwaAzjiiAfryki.Dotyczytojednak
tylkonormocharakterzeprawnym.Ichzdaniempaństwateprzyjmowały
europejskienormyprawamiędzynarodowego,ponieważzaniezbędne
uważałyposiadanieramydlaswoichkontaktówzagranicznych21.Jakza-
uważajednakWatsonwpublikacjiz1992roku,porozumieniaregulujące
kontaktypojawiająsięzawsze,kiedyrelacjemiędzycywilizowanymipań-
stwamiosiągająwyższystopieńnatężenia.Społeczność,którawykracza
pozatenstopień-wspólnychprawiinstytucji,azaczynaopieraćsię
napodzielanychwartościachiprzekonaniach,zawszeposiadaokreślone
ramykulturowe,nawetjeślioznaczato,żemusząonezostaćprzyjęte
przezspołeczeństwawywodzącesiępierwotniezinnegokręgukulturo-
wego22.Argumentten,choćnierozwiewawszelkichwątpliwości,stanowi
istotnewsparcieprzyjmowanychwniniejszejpracyzałożeńoznaczeniu
kulturowejwspólnotydladziałaniapaństwdzisiaj,kiedyspołeczność
międzynarodowamazasięgglobalny.
Zarysowanypodziałwpisujesięwwewnętrznądebatęmiędzyplurali-
stycznąasolidarystycznąwizjąspołecznościmiędzynarodowej.Podstawy
takiegopodziałustworzyłBull,stwierdzając,żeistniejefundamentalna
żnicamiędzytymi,którzypostrzegająspołecznośćmiędzynarodową
jakozobowiązanąsolidarnieprzezwspólnotęwartościicelów,oraztymi,
którzyuznają,żepaństwasązróżnicowanepodkątemcelów,aspołecz-
nośćmiędzynarodowaprzejawiasięjedyniewewspólnychzasadach
współżycia23.Podziałtennasuwapytanieomożliwośćzwiększaniaza-
kresunormobowiązującychpaństwa-członkówspołecznościmiędzynaro-
dowej(wkierunkuwspólnotywartości)beznaruszaniawypracowanego
ładu.Wznacznymuproszczeniupluralizmjestwizjąbliższąrealizmowi,
20Ibid.,s.102.
21HedleyBull,AdamWatson(red.),TheExpansion...,s.433-443.
22AdamWatson,TheEvolutionofInternationalSociety,Routledge,London-New
York1992,s.218.
23HedleyBull,TheGrotianConceptionofInternationalSociety,[w:]KaiAlderson,
AndrewHurrell(red.),HedleyBullonInternationalSociety,MacmillanPress,London-
NewYork2000,s.95-124.