Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.NieletniwświetleprzepisówprawawPolsce
13
Nieoznaczatojednak,żenieletnijestpostrzeganyitraktowanypoprostu
jakomłodyprzestępca.Systemsprawiedliwościpojmujenieletnichjakojed-
nostki„niedojrzałe”,podlegająceciągłymprocesomrozwojowym,cechujące
sięniskąsamokontrolą,nieadekwatnąocenąkonsekwencjizachowania,inaczej
niżdorosłychsprawców.Tazasadniczaróżnicadotyczyniekaranianieletnich,
astosowaniawobecnichśrodkówwychowawczo-poprawczych.Poparciempo-
wyższegostwierdzeniasąbadaniaorozwojumózgu,któredoniosły,iżobszary
odpowiedzialnezasamokontrolęstająsięwyspecjalizowanedopierowpołowie
drugiejdekadyżycia,awięcpo20.rokużycia(Feld,Bishop,2012).
Nieletnimwedługtegoaktuprawnegojestnatomiast:
•
wzakresiezapobieganiaizwalczaniademoralizacji–osobaprzedukończeniem
18.rokużycia;
•wzakresiepostępowaniawzwiązkuzczynamikaralnymi–osobapoukoń-
czeniu13.iprzedukończeniem17.rokużycia;
•
wzakresiewykonaniaśrodkówpoprawczychlubwychowawczych–osoba
zorzeczeniemtakiegośrodkaniedłużejniżdo21.rokużycia.
Rozprawynieletniegoprowadzisądrodzinny(chybażeodrębneprzepisysta-
nowiąinaczej),współdziałajączinnymiinstytucjamipaństwowymi,społecznymi,
organizacjamisamorządowymiorazosobamigodnymizaufania.Postępowanie
sądowenastępujetutajzuwzględnieniemdobranieletniego,aprzedewszystkim
jegocechosobowości,wieku,stopniarozwojupsychicznegoifizycznego,stanu
zdrowia,zachowania,stopniaiprzyczyndemoralizacjiorazuwarunkowańśro-
dowiskowychirodzinnychnieletniego.Mającnauwadzeteprzesłankiwobec
nieletniegowramachdziałańzapobieganiaizwalczaniademoralizacjioraz
przestępczości,mogązostaćzastosowanem.in.następująceśrodki:
•upomnienie;
•
zobowiązaniedookreślonegopostępowania(np.naprawieniaszkody,prze-
proszeniapokrzywdzonego,uczestnictwawterapii,powstrzymaniasięod
przebywaniawokreślonychśrodowiskachitp.);
•
nadzórrodzica/opiekuna/organizacjimłodzieżowej/organizacjispołecznej/
zakładupracy/osobygodnejzaufania/kuratora;
•skierowaniedoośrodkakuratorskiegolubinnejorganizacji/instytucjiocha-
rakterzewychowawczym,terapeutycznymlubszkoleniowym;
