Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
35
którychprzekraczniebyłozabronione.Czyudałosie
"jednakzapobiecspus-
toszeniom,którewświadomościkaz
˙dejmyśla
"cejistotymusiaływywoływać
masowezbrodnie?Napewnoniedokońca.Wgruncierzeczywojnaniosła
pochwałe
"tych,którzypotrafiliprzetrwać,cowia
"załosie
"zestawianiem
własnegointeresuponadintereseminnych,niekiedywsposóbbardzodaleko
ida
"cy.Gdytysia
"cecierpiałyne
"dze
",niektórzymieliwystarczaja
"ceśrodki,aby
z
˙yćnaprzyzwoitympoziomie.Politykaokupantaznacza
"coprzyczyniałasie
"
wie
"cdowypaczaniacharakterów28.Wumyślemłodejosoby,uwaz
˙nieobser-
wuja
"cejotoczenie,poszukuja
"cejwzorudonaśladowania,mogłypowstawać
wa
"tpliwości,czywartoheroicznietrwaćprzysystemiewartościzokresu
pokoju?Niekaz
˙dyprzeciez
˙byłzwia
"zanyzkonspiracyjna
"druz
˙yna
"Szarych
Szeregów,którestanowiłykuźnie
"patriotycznegowychowania,czyzinnymi
podziemnymistrukturamiba
"dźosobamistanowia
"cymiuosobieniewysokich
wartośćetycznych,moga
"cychoddziaływaćnacodziennewyborymłodych.
Gdyzabrakłooparciawrodzinie,wszkole,worganizacji,zagroz
˙eniedemo-
ralizacja
"stawałosie
"bardzopowaz
˙ne.Młodepokoleniewwie
"kszościstawiało
sobiejednakcelepozytywne–głównieosobiste(nauka,załoz
˙enierodziny
izapewnieniejejegzystencji,da
"z
˙eniedotzw.normalnegoz
˙ycia),wmniejszym
stopniuidealistyczne(pracadlakraju,poprawadolibiednych)29.Teda
"z
˙enia
izamiarybyłyspołeczniekorzystne,leczzachodziłauzasadnionaobawa,czy
tonastawieniezostanieutrzymaneiurzeczywistnianewdorosłymz
˙yciu.
Znacznacze
"śćmłodychnienabyłabowiemwewłaściwymczasieodpowied-
nichnawykówipodstawwychowaniamoralnego.Codziennośćokupacyjna
nakazywałasie
"ćwiczyćwczymśwre
"czprzeciwnym–wkradziez
˙yczy
kłamstwie.Nalez
˙yzatemzgodzićsie
"zopinia
",z
˙eto,jakmłodziez
˙opozytyw-
nymnastawieniu,alezdramatycznymidoświadczeniamiiewentualnienega-
tywnyminawykamiporadzisobiewwarunkachpokoju,zalez
˙ećmiałood
poziomuz
˙yciacałegospołeczeństwa30.
Usuwanieskutkówwojnyiokupacji,gojeniecie
"z
˙kichranfizycznych
iwyste
"puja
"cychwsferzepsychikimłodychludzi,dokonaćsie
"musiało
wramachnowegoustroju.Odlipca1944r.naziemiachpolskich,podsilnym
sowieckimnaciskiem,władze
"przejmowalipolscykomuniści.Perspektywa
takiegorozwojuwypadkówrysowałasie
"juz
˙oddłuz
˙szegoczasu.Wkroczenie
ArmiiCzerwonejkojarzyłosie
"wpowszechnejświadomościzbolszewizacja
"
izagroz
˙eniemniepodległegobytuPolski.Obawytesprawiały,z
˙ezadowolenie
zzakończeniaokupacjihitlerowskiejniemogłobyćpełne.Organizowane
wcałymkrajuwmaju1945r.obchodydlauczczeniaostatecznegopokonania
Niemiecwypadłyniezbytokazale.WBiałymstokuludnośćuczestniczyła
wspaleniuhitlerowskiegosztandaruorazkukiełAdolfaHitleraiHansaFranka.
Milcza
"coprzyje
"tojednakdefilade
"wojskowa
".Oklaskiotrzymalitylkoharcerze.
NatomiastwKrakowiemłodziez
,,LwówiWilnonasze
,,
,,Preczzpropaganda
˙akademickamanifestowałapodhasłami:
"
,,
31.Wie
"kszośćspołeczeństwa
,
28R.Halaba,C.Kozłowski,UdziałZWMwprzeobraz
˙eniachspołeczno-ustrojowychiutrwaleniu
władzyludowejwlatach1944–1948,w:Walkamłodychpokoleń...,s.471.
29M.Kaczyńska,Psychiczneskutki...,s.68.
30Tamz
˙e,s.70.
31E.Dmitrów,NiemcyiokupacjahitlerowskawoczachPolaków.Pogla
˛dyiopiniezlat
1945–1948,Warszawa1987,s.226–227.
