Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
31
intensywnejindoktrynacji8.Niewymownecierpieniawia
"załysie
"zdeportacjami
wgła
"bZSRR,zapocza
"tkowanymiwlutym1940r.WedługustaleńAlbina
Głowackiego,przymusowowywieziononiemal325tys.obywatelipolskich,
zdanieminnychautorówmogłoichbyćznaczniewie
"cej,ztegoponad60%
stanowiliPolacy.Odsetekdzieciimłodziez
˙ywśróddeportowanychmusiał
byćznacza
"cy,gdyz
˙rodzinypolskie,alerówniez
˙innychnarodowościzamiesz-
kuja
"cychwschodniekresy,zwyklemiałydwojelubwie
"cejdzieci.Wśród
deportowanychwkwietniu1940r.osóbdolat16byłoponad27tys.,czyli
,,Nanieludzkiejziemi
,,
dzieciom
prawiepołowawówczaswywiezionych9.
imłodziez
˙yprzyszłoz
˙yćwskrajnejne
"dzy.Młodzicierpieligłód,brakowało
ubrańibutów,niemoglitez
˙liczyćnapomocmedyczna
".Chca
"czaspokoić
cia
"głygłód,dziecizesłańcówz
˙ebrały,zbierałyodpadki,próbowałydoz
˙ywiać
sie
"runemleśnym.Osobypodrastaja
"ce,wwieku14–16lat,administracja
sowieckakierowaładopracy.Brakiodziez
˙y,obuwiaorazwielkieodległości
wykluczałypobieranienaukiwsowieckiejszkole10.Dotegotrzebadodać
rozmaiteszykanyzestronymiejscowychrówieśników,takiejakwyzwiska,
obrzucaniekamieniami,szczuciepsami11.W1941r.,pozawarciuukładu
polsko-sowieckiegoiogłoszeniuamnestii,nasta
"piładuz
˙amigracjaludności
polskiejzpółnocnychcze
"ściZSRRnapołudnie,doKazachstanu.Niesposób
jednakocenić,jakwielemłodziez
˙ysie
"wtedyprzemieszczało.W1942r.
wzwia
"zkuzewakuacja
"armiipolskiej,obszarpaństwasowieckiegoopuściło
13948dziecioraz5737junaczekijunaków,coła
"czniedaje19685młodych
Polaków12.Ztegowynika,z
˙ewydostaćsie
"zdołałajednaktylkocze
"śćdepor-
towanych.Wświetledanychambasadypolskiejwdniu1grudnia1942r.na
terenieZSRRprzebywałojeszcze77264dzieciobywatelipolskich.Opieke
"
nadnimipróbowałaroztoczyćwłaśniepolskaambasada.Napocza
"tkustycznia
1943r.funkcjonowałytam192domydziecka,wktórychpozostawało12814
podopiecznych;168przedszkoli,wktórychbyło6102wychowanków;51
szkół,wktórychuczyłosie
"2420osób13.Pozerwaniustosunkówpolsko-
sowieckichwkwietniu1943r.działalnośćopiekuńcza
"nadnieletnimiPolakami
organizowałZwia
"zekPatriotówPolskich,przejmuja
"cwcześniejszydorobek
ambasady.Choćorganizacjatabyłanarze
"dziemJ.Stalina,słuz
˙a
"cymdo
uprawianiapolitykiwsprawachpolskich,warteodnotowaniajest,z
˙epodjej
auspicjamifunkcjonowałynadalszkołyidomydziecka14.
8A.Głowacki,SowieciwobecPolakównaziemiachwschodnichIIRzeczypospolitej1939–1941,
Łódź1997,s.442–445.
9Tamz
˙e,s.355,622.
10S.Ciesielski,G.Hryciuk,Warunkiegzystencji,[w:]Z
˙yciecodziennepolskichzesłańców
wZSRRwlatach1940–1946.Studia,red.S.Ciesielski,Wrocław1997,s.93;tychz
˙e,Praca
polskichzesłańców,[w:]Z
˙yciecodziennepolskich...,s.207.
11S.Ciesielski,WładzeimiejscowaludnośćwobecPolaków,w:Z
˙yciecodziennepolskich...,
s.251.
12S.Ciesielski,PolacywKazachstanie1940–1946.Zesłańcylatwojny,Wrocław1996,
s.191–192.
13Konfliktypolsko-sowieckie1942–1944,oprac.W.Roszkowski,Warszawa1993,s.41;
S.Ciesielski,G.Hryciuk,A.Serebrakowski,MasowedeportacjeradzieckiewokresieIIwojny
światowej,Wrocław1994,s.75.
14Wie
"cejzob.:A.Głowacki,Ocalićirepatriować.Opiekanadludnościa
˛polska
˛wgłe
˛bi
terytoriumZSRR(1943–1946),Łódź1994,s.100–135.
