Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
ROZDZIAŁI
tówkulturowychprzekształcającychKikuyuzpartykularnejgrupywspołecz-
nośćnarodowąwramachpaństwakenijskiego”51.Jeszczewierniejszyobraz
życiawAfrycepierwszegotrzydziestoleciaXXwieku,dająnListyzAfryki
1914-1931”autorstwaKarenBlixen52.Topozbawioneliterackiegosztafażu,
szczererelacjeskierowanedonajbliższychczłonkówrodzinyiprzyjaciół,wktó-
rychBlixennchciałastworzyćprawdziwy,niemaldokumentalnyopisswoje-
gopobytuwKenii”53.WswychpoświęconychAfrycedziełach,KarenBlixen
znakomicieopisujezmiany,któreregiondzisiejszegoWiększegoRoguAfryki,
przechodziłwpoczątkachXXwieku.Począwszyodokresuromantycznych
wyprawsafari,pionierskichosadigospodarstw,pierwotniewzamierzeniuszla-
chetnejdziałalnościmisjonarskiejorazwielkichosobowościzgronakolonistów,
takichjaklordDelamere,ponastępującąpoIwojnieświatowejcorazdalejidącą
merkantylizacjęikomercjalizacjęAfryki.ProcestenBlixenświetnieobrazuje,
wskazującnazjawiskatakiejak:masowakomercjalizacjapolowańnaafrykańskie
zwierzęta,powszechnespekulacjegruntami,karierowiczostwoprzedstawicieli
europejskiejadministracjiinierzadkiewichgroniepatologie(np.alkoholizm,
korupcja),narastanierasizmu,usuwanierdzennejludnościzjejzieminiszcze-
niejejkultury-takżepoprzezprzymusowąipowierzchownąchrystianizację
orazcynicznewykorzystywanieprzezbiałychpolitykówwAfryceklanowych
sporówiplemiennejrywalizacji.
Oczywiście,twórczośćBlixendotyczącajejdoświadczeńiwspomnieńafry-
kańskichjesttakżeprzedmiotemmniejlubbardziejostrejkrytyki.Podnoszony
jestpoglądmówiący,iżspojrzenieautorkinarealiaafrykańskiejestwgruncie
rzeczybardzoeuropocentrycznei-zewzględunaosobistezwiązkiautorki-
bardzobrytofilskie.Pojawiająsiętakżezarzutymówiąceotym,iżobrazAfryki
ijejmieszkańców,wyłaniającysięztwórczościBlixen,macharakternadmiernie
sielskiiromantyczny,nierzeczywisty,awręczoniryczny,zaśtubylcyopisywani
sąnarównizfaunąiflorąKenii-jakoelementndekoracyjny”wotoczeniu
pisarki.NierzadkiesąoskarżeniaorasizmwksiążkachBlixen:kenijskipisarz
ikrytykNgugiwaThiong’o,znanyjakojedenzorędownikówiliderówkenijskiej
literatury,wproststwierdzał,żeBlixenijejtwórczośćnależądotradycjirasi-
stowskiejiklasistowskiej-tymbardziejniebezpiecznej,żepodanejwdoskonałej
formieliterackiejipodpłaszczykiemtroskiimiłościdotubylców54.Zarzutyte
spotykająsięzlicznymiodpowiedziamiduńskichbadaczytwórczościBlixen,
wktórychpodkreślasię,zezwłaszczawnListachzAfryki”,wktórychsztafaż
51M.A.Kowalski,op.cit.,s.194.
52K.Blixen,ListyzAfryki(1914-1924)i(1925-1931),red.F.Lasson,Warszawskie
WydawnictwoLiterackieMUZASA,Warszawa1998,t.1i2.
53F.Lasson,op.cit.,s.13.
54M.T.Stecher,TheCreativeDialecticinKarenBlixen’sEssays…,op.cit.,s.173.
