Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
Wstęp
Przyjmujesię,żewkrajachrozwiniętychuległywyhamowaniuklasycznierozu-
mianeprocesyurbanizacyjne.Współczesnąfaząurbanizacjistałasięmetropoli-
zacja.Metropoliesąnajważniejszymiośrodkamiusług,innowacji,naukiikultury.
Corazwiększaczęśćinterakcjizachodzącychwprzestrzenigeograficznejtointe-
rakcjepomiędzymetropoliami.Klasycznychristallerowskiukładpowiązańduże
miasto-zapleczetracistopniowoznaczeniejakodeterminantazróżnicowańprze-
strzenispołeczno-ekonomicznej.Zastępujegoukładsystemumetropolii,obejmu-
jącydanykraj,kontynent,anawetcałyglob.Siecimetropolii(aglomeracji)wytwa-
rzajądynamicznąsynergiętwórczegowzrostunazasadziewzajemności,wymiany
wiedzyispontanicznejkreatywności(Domański2005).Warunkiempojawienia
siękorzyścisiecijestpowiązanieośrodkównowoczesnymsystememtranspor-
towymitelekomunikacyjnym.Zdrugiejstronyrozwójinfrastrukturynastępuje
częstowodpowiedzinapopyt,jakimsąinterakcjeekonomiczne,społecznelub
polityczne.Tymsamymanalizapowiązańmetropoliistwarzaprzesłankidopro-
wadzeniapolitykiregionalnejoraztransportowejitelekomunikacyjnej.Wzajem-
nyukładmetropoliimożesięopieraćnakonkurencji(narynkukrajowymlubglo-
balnym),zależności(klasycznyukładhierarchiczny)lubwspółpracy(gospodarka
sieciowa).Wpraktycewprzypadkuposzczególnychtypówinterakcjidominujący
możebyćinnyrodzajwspółzależności.WedługM.Castellsa(1998)współcze-
snespołeczeństwojestzorganizowanewokółprzepływów:kapitału,informacji,
technologii,wyobrażeń,dźwiękówisymboli.Przepływytestałysięprocesem
kształtującymgospodarkę,politykę,aprzedewszystkimprzestrzeń.Współczesna
strukturaprzestrzennajestokreślananietyleprzezmiejsca,iległównieprzezsieć
wzajemnychpowiązań.
Wukładziesieciowymwcorazwiększymstopniufunkcjonujątakżemetro-
poliepolskie.Krajowyukładosadniczycharakteryzujeprzytymunikalnywskali
europejskiejwysokistopieńpolicentryczności(ESPON1.1.1FinalReport2004,
ESPON1.4.3FinalReport2007;ryc.0.1).Policentryzm(taknapoziomieogól-
noeuropejskim,jakikrajowym)jestzaśjednymzpodstawowychcelówpolityki
terytorialnejstawianymwEuropejskiejPerspektywieRozwojuPrzestrzennego
(ESDP).PonadtostanowionpriorytetAgendyTerytorialnejUE2020.
WprojekcieESPON1.1.1jakowyznacznikipolicentrycznościprzyjęto(ryc.0.2):
