Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Wajsprych(red.),Poszukiwanieczłowiekaw(nie)egalitarnymświecie–horyzontyspołeczno-filozoficzne,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-705-2,©byOlsztyńskaSzkołaWyższaim.JozefaRusieckiego,2011
©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
12
JoannaRutkowiak
[…]ściślewewnętrznejlogiki,istotowejprzemijalności,urzeczywistnieniaprzeznasz
gatunekjegonajbardziejzuchwałego,prometejskiegoprojektuprzejęciawładzynad
wszechświatem,zdobyciapełnejiwyczerpującejwiedzy–itowłaśniepchagoku
zgubie,owieleszybciejniżwprzypadkunatury,skutkiemprzyspieszenia,jakienadaje
ewolucjiwyzbytejjużwszystkiego,conaturalne6.
RefleksjaBaudrillarda,mimożewypowiedzianajęzykiemfilozoficznym,kie-
rujeuwagękukontekstowirealnejjakościkulturywspółczesnejjakokulturywyni-
kówowegoprzejmowania,wktórejfunkcjonuje–takżerealny–człowiek.Jestona
przesyconaduchemneoliberalnegoekonomizmueksponującegoznaczeniekumu-
lacjipieniądza,intensyfikacjiobrotów,reglamentacjipracy,komplikacjizatrud-
nianialudzi,jaskrawejpolaryzacjibiedyibogactwa,występowaniaspołecznych
orazedukacyjnychdysproporcji,podsycaniawśródludzinastawieńrywalizacyjno-
-konsumpcyjnychzukierunkowaniemnaaktywnośćwobszarzeskutecznego
zużywaniazasobów,czemutowarzyszyosłabianieduchowościrozumianejjako
ludzkarefleksjanadpoczuciemsensuwłasnejegzystencji.
Moimzdaniem–przyjmująctezęBaudrillardaozniknięciuczłowiekadla
ludzkiegowymiaru,któremuniewystarczajużmiejscawobecnymświecie–świat
ówsprzyjazarównoznikaniuczłowiekabiedy,jakiczłowiekabogactwaisukcesu.
Znikanietowiązałobysięwówczaszrozchwianiemtożsamościowym.
Człowiekbiedyznikawówczas,gdynaskutekpauperyzacjischodzinamargi-
nesżycia,gdzieniejakotraciczłowieczeństwo,stającsię„człowiekiem-odpadem”7,
właściwie„beztożsamościowcem”,„nowymubogim”niewchodzącymjużdorezer-
wowejarmiipracowników,odktórychdziśoczekujesię,żebędąkonsumentami,
podczasgdyniemająonimocyanikompetencjikonsumenckich,stająsięwięc
całkowiciebezużyteczni,ponieważniewypełniająjednegozkluczowychobecnie,
społecznychobowiązków,niespełniająpodstawowejnormy–byciakonsumenta-
mi,gdyżjakokonsumencisą„wybrakowani”8.
Człowiekbogactwanatomiastznikawtedy,gdyjegostanposiadaniaprzerasta
goidominujenadnimwtymsensie,żenabierawiększegoznaczeniaodniegosa-
mego,kiedyzabieganieorzeczywymazujejegotożsamość;gdyniejakowymienia
onsamegosiebienaprzedmiotowezastępniki,eksponując,iżtoonereprezentują
goistanowiąonimnajpełniejiadekwatnie.Człowiekodsuwawówczasodsie-
bierefleksjenadsobą,akoncentrujesięnatym,coma,traktującrdzeńwłasnej
tożsamościzgodniezzasadą:mojezasobytoja.Dwawyodrębnionestanymożna
6J.Baudrillard,Dlaczegowszystkojeszczeniezniknęło?…,dz.cyt.,s.21.
7Z.Bauman,Życienaprzemiał,przeł.T.Kunz,WL,Kraków2005,s.149.
8Z.Bauman,Praca,konsumpcjonizminowiubodzy,przeł.S.Obirek,WAM,Kraków2006,s.196.
