Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
CzęśćI.MłodziDemokraciwsystemiepolitycznymPRL
Utworzeniesankcjonowanegoprzezmocarstwa,aleiprzezczęść
krajowychsiłpolitycznych11ośrodkarządowegobyłopunktem
zwrotnymwkształtowaniualternatywysystemowejorewolucyjnej
specyfikacji.NatakiezjawiskozwracauwagęTadeuszMołdawa,ana-
lizującprawno-konstytucyjnyprocesprzemianuzaraniatzw.Polski
Ludowej12:
wkrótce,tj.29czerwca1945r.,oficjalniezostaćuznanymprzezFrancję,Szwecję,
anastępnie,wdniu5lipca,przezWielkąBrytanięiStanyZjednoczone.Nowego
gabinetunieuznawałaStolicaApostolskaorazkilkainnychkrajów,jakHiszpania,
PortugaliaczyIrlandia.Zob.K.Kersten,Narodzinysystemuwładzy.Polska1943-
-1948,Rzeszów[b.d.w.],s.125-126.
11RadaJednościNarodu,biorącpoduwagęwyczerpaniespołeczeństwatrwają-
cąbliskosześćlatwojnąiżywiącnadziejęnautrzymaniedemokratycznegokierunku
ewolucjipolskiejpaństwowościwnowych,pokojowychwarunkach,przylogicznym
sprzeciwiewobecfljednostronnościpostanowień”konferencjijałtańskiejjednocześ-
niewarunkowozadeklarowałaichrespektowanie:fl(ł)pragnącwidziećwnich
wdzisiejszejrzeczywistościmożliwośćratowanianiepodległościPolski,uniknię-
ciadalszegoniszczenianaroduorazstworzeniapodstawyorganizacjiwłasnychsił
iprowadzeniaprzyszłejsamodzielnejpolitykipolskiej”.RezolucjaRJNz21lutego
1945r.,cyt.za:WładzeRPnaobczyźniepodczasIIwojny…,s.844.
Kwestięwyczerpaniaspołeczeństwawkońcowymetapiewojnyuwypuklatakże
MarcinZaremba,sytuującpoczątekokresutzw.WielkiejTrwogina1944r.Fatalna
kondycjamentalnaimaterialnazbiorowościprzyczyniałasiędopoczuciawyob-
cowania,niepewności,alerodziłatakżewielkienadzieje,costanowiłoznakomitą
pożywkędlatrafiającejwpodstawowetęsknotyspołeczne(jakstabilizacja,popra-
wapoziomużycia)propagandykomunistycznej,wspieranejsowieckimibagnetami.
Zarembakonkluduje:flDużeodłamyspołeczeństwaznajdowałysięwstaniepowo-
jennejanomii.Dominowałopoczucietymczasowościizawieszenia.Zjednejstrony
Polacyżyliolbrzymiminadziejaminanoweżyciepowojnie,zdrugiej–doskwierały
imlękiniepewnośćcodoprzyszłości”.M.Zaremba,WielkaTrwoga.Polska1944-
-1947.Ludowareakcjanakryzys,Kraków2012,s.47.
12Wartoprzypomnieć,żeterminflPolskaLudowa”jestużywanyzarówno
wodniesieniudoporządkupolityczno-prawnegoRP(1947-1952)/PRL,jakidlacha-
rakterystykipaństwaoniedemokratycznejformierządów.Inneokreśleniabędące
elementamidyskursutotzw.PolskaLubelska(określenieziemnazachódodBugu,
opanowanychprzezArmięCzerwoną,objętychformalnąjurysdykcjąPolskiegoKo-
mitetuWyzwoleniaNarodowego[PKWN],apotemRząduTymczasowegowokre-
sieodlipca1944r.dostycznia1945r.;wskazanieLublinajakosiedzibykształtują-
cychsiękomunistycznychwładz)orazwspomnianaPolskaRzeczpospolitaLudowa
(oficjalnanazwapaństwawprowadzonaprzezstalinowskąkonstytucjęz22lipca
1952r.,któraznosiładotychczasowąnazwęflRzeczpospolitaPolska”,ustanowioną
przepisamitzw.MałejKonstytucjiz19lutego1947r.).
