Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.4.Integracjaregionalnaiwzrostgospodarczy-aspektyteoretyczne
53
dynamikiichrozwoju.Podobniejakwmodeluneoklasycznym,występujewmo-
delukonwergencjawarunkowa,którawtymprzypadkujestuzależnionanietylko
odstopyoszczędności,aletakżeodstopniaotwartościhandlowejkrajóworaz
stopniapodobieństwaichzasobówwiedzy.
Integracjaregionalna–ujętajakowiększezaawansowanieotwarciahand-
lowegokrajówczłonkowskich–przyspieszaakumulacjęwiedzy,powodującwejście
nawyższąścieżkęwzrostu.Dotyczytowszystkichkrajów,ponieważrośnietempo
postęputechnicznego.Jednakkraje,którezwiększyłyswójstopieńotwarcia
wugrupowaniuintegracyjnym,korzystająwięcej(wyższev
ij),wchodzącnajeszcze
wyższąścieżkęwzrostu.Wprawdziewstaniedługookresowejrównowagi(steady
state)tempowzrostuwyrównujesię,alekrajeowiększymstopniuotwarcia,czyli
krajeczłonkowskieugrupowaniaintegracyjnego,osiągająwyższąścieżkę,czyli
wyższypoziomproduktunamieszkańca.Wynikaztego,żeokresowo,tzn.ażdo
osiągnięciarównowagidługookresowej,krajetemająwyższąstopęwzrostupro-
duktunamieszkańca.Wefekcieintegracjaprzyspieszatempowzrostugospodar-
czego,przyczym–przynajmniejwśrednimokresie–krajeczłonkowskiewyróż-
niająsięszybszymtempemwzrostuwstosunkudokrajówmającychniższypoziom
otwarciahandlowego.Dziękitemutrwaleosiągająwyższypoziomproduktuna
mieszkańca.
Zmodeluwynikatakże,żejeślidougrupowaniaintegracyjnegowchodząkraje
oniższympoziomierozwoju,zewzględunawarunkowąkonwergencję,poosiąg-
nięciurównowagidługookresowej,wyrównująpoziomdochodunamieszkańca
zkrajamiwyżejrozwiniętymi,oczywiściepodwarunkiemosiągnięciatejsamej
stopyoszczędnościorazpodobnegozasobuwiedzy.Możnawięczałożyć,żeprzej-
ściowoosiągająjeszczewyższetempowzrostuniżpozostałekrajeczłonkowskie
owyższympoziomierozwojugospodarczego.
Kolejnymwnioskiemwynikającymzmodelujestteza,żewpływintegracji
regionalnejnawzrostgospodarczymamiejscewtedy,gdydotyczyonakrajów
wyżejrozwiniętychcharakteryzującychsiędużymizasobamiwiedzyitechnologii.
Krajetenietylkosamegenerująwiększystrumieńnowejwiedzy,alemajątakże
większezdolnościabsorpcjiiwykorzystaniawiedzygenerowanejwinnychkrajach.
Tymprawdopodobniemożnatłumaczyćbrakwyraźnychefektówpobudzaniady-
namikirozwojugospodarczegowugrupowaniachintegracyjnychtworzonychprzez
słabszekraje,opóźnionegospodarczo,bezudziałukrajówrozwiniętych.Jestto
takżesilnyargumentzaprzystąpieniemkrajówEuropyŚrodkowejiWschodniej
doUniiEuropejskiej,anieszukaniealternatywnychrozwiązań.
Modelteoretycznyopisującymechanizmwpływuintegracjiregionalnejna
wzrostgospodarczypozwalanawyprowadzeniehipotez,którepostaramysięzwe-
ryfikowaćempirycznie.
1.Integracjaregionalna,któraprowadzidowiększegowzajemnegootwarcia
krajówczłonkowskichwstosunkudoresztyświata,wpływadodatnionaichwzrost
gospodarczy.Głównymmechanizmemtransmisjijestzwiększonaakumulacjaidy-
fuzjawiedzydeterminującewiększądynamikępostęputechnicznego,atymsamym
