Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
OdkądwVIIwiekunaterenachpustynnejArabiiMuhammad,ana-
stępnieczterechprawowitychkalifówuformowałonowąstrukturęspo-
łeczno-politycznąokreślanąummąorazpierwszenatymterytoriumpań-
stwo,islampełniłwnichrolęnietylkoreligii,aleteżzbiorupolitycz-
nychdyrektyw.Jużwtympoczątkowymokresiestanowiłkompletny,
holistycznysystemreligijnyizarazemspołeczno-polityczny,źródłoza-
saddotyczącychkażdegoaspektużycia,ipodtymwzględembyłtakże
systememuniwersalnym.Społeczność(umma),państwo,prawoireligia
wszystkorazemtworzyłozwartącałość,naktórejopierałosięmuzuł-
mańskieuniwersum.WobectegosystemuokreślenieHpolitycznyislam”
jesttaksamouzasadnione,jakpojęcieislamujakoreligiiprawnej,impe-
rialnej,etycznej,społecznej.Każdeznichpojawiasięwliteraturze
przedmiotuuzasadnianejakocharakterystycznywymiarislamu.Po
upadkuimperiumosmańskiegoiwskuteknaporusiłmocarstwzachod-
nich,anastępnietrendównowoczesności,uniwersummuzułmańskiezo-
stałorozbite,cowięcej,islamprzestałbyćjedynymźródłemkształtowa-
niaspołeczno-politycznejświadomościirzeczywistościummyorazre-
gionu.Światislamudoświadczyłwówczaskonkurencyjnych,zachodnich
modelilegitymizacji,któreodznaczyłysięwburzliwychdziejachregio-
nubliskowschodniego,bynatrwałezmienićwizerunekświataislamu.
WtymokresiepojęcieHpolitycznegoislamu”zyskałonowysens,jako
ruchprotestuiposzukiwaniadrogiodrodzeniapierwotnejczystościis-
lamu,przywróceniadawnegoznaczenia,jakojedynegonarzędzialegi-
tymizacjiwspołecznejipolitycznejpraktyceorazjakojedynejwersji
uniwersum.Tymrazemfundamentalneideeislamumiałyposłużyćjako
narzędzienietylekonstrukcji,ileraczejrekonstrukcji–odnowyirefor-
my,anawetwalki.Wkażdymztychokresówpolitycznyislamoznacza
coinnego,ajegoupolitycznienieodbywałosięwróżnychwarunkach
iwskutekodmiennychpotrzeb.Dopierojednakwspółcześniepomiędzy
islamemapolitycznymislamemdokonujesięrozróżnienia,traktując
drugiznichjakonietylkoodrębny,aleteżzupełnienowyfenomen,któ-
regonarodzinsąświadkamidzisiejszepokolenia.Rzeczywiście,dopiero
XXwiek,wtymgłównieZachódinowoczesność,skonfrontowałyislam
ztakimiproblemami,jak:nacjonalizm,socjalizm,sekularyzacja,świec-
