Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wższymujęciutotylkostosunkipieniężnewsferzepodziału(nie
zaliczasiędonichstosunkówpieniężnychwsferzewymiany);
wszerszymujęciutozjawiskapieniężnewsferzepodziałuiwsferze
wymiany;
finanseobejmująruchzasobówpieniężnych(przychodyiwydatkirealizowane
przezżnejednostki);niezaliczasiędofinansówzjawiskpieniężnych,którenie
związanezrealizacjąprzychodówczywydatków(np.wykorzystywaniepieniądza
jakomiernikawartości);
wnajszerszympodejściudozjawiskfinansowychzaliczasiętakżepewne
elementygospodarkiniemającecharakterupieniężnego(świadczeniaczypodatki
wnaturze,np.tzw.szarwark
9).
Termin,,finanse’’niejestwięcjednoznaczny.Wszystkieujęciamająjednak
wspólnyelementjestnimpieniądz,cywgospodarcegłównyminstrumentem
podziałuproduktuspołecznego.Wzwiązkuztymfinansedokonująalokacji
czynnikówprodukcjiiokreślająstrukturękonsumpcjiwgospodarcenarodowej.
Dlapotrzebpoznawaniarzeczywistościfinansówistotnejest,żewgospodarce
narodowejmożnawyróżnićdwaobiegi.Pierwszytoprzemieszczaniesiętowarów
iusług;możnagookreślićjakoobiegstrumienimaterialnych.Drugi,okierunku
przeciwnym,toprzemieszczaniesięzasobówpieniężnych,któreokreślająikształtują
zdarzeniafinansowe.Ruchpieniądzazachodziwprocesachwymianyipodziału,
niemagowprocesachprodukcjiikonsumpcji.Produkcjaikonsumpcjarealizuje
sięjednakpodwpływempieniądza,awielkośćistrukturatychprocesówkształtuje
stosunkiwymianyipodziałuproduktuspołecznego.Możnazatemstwierdzić,że
ruchokrężny(cyrkulacja)wewspółczesnejgospodarcejestmożliwydzięki
finansom,awłaściwiedziękiichpodstawowemutworzywu,jakimjestpieniądz.
Definiująctermin,,finanse’’możnawięcuznać,żeobejmująoneogół
zjawiskzwiązanychztworzeniem(emisją),przepływem,gromadzeniem
iwydatkowaniemzasobówpieniężnych.Określenietomabardzoogólnycharakter,
alenapotrzebyniniejszegoopracowaniajestwystarczające.Wtymujęciufinanse
związanezpieniądzem(stanowiącymichzasadniczykomponent)orazze
zjawiskamiiprocesamipieniężnymi.
Opierającsięnapieniądzu,finansomprzypisujesięszeregfunkcjiwgos-
podarcenarodowej.Wliteraturzespotykasiężnorodneichujęcie;najczęściej
wskazywanyjestpodziałfunkcjina:alokacyjną,redystrybucyjną,stabilizacyjną,
kredytową
10.
Funkcjaalokacyjna(zwanatakżefunkcjąrozdzielczą)odnosisiędo
dokonywaniazapomocąstrumienipieniężnychalokacjizasobówwgospodarce
narodowej(rozdzielenieczynnikówprodukcjiorazwytworzonychdóbr).Przepływ
zasobówpieniężnychskutkującyalokacjączynnikówwytwórczych,zarównowsferze
9Przezszarwarkrozumiesięświadczenieprzymusowewpostacirobociznynarzeczspołeczności
lokalnej(przybudowieiutrzymaniuelementówinfrastruktury,np.dróg,mostów,wałów);wPolsce
szarwarkzniesionow1958r.
10Por.np.M.WypychFinanseiinstrumentyfinansowe,Absolwent,Łó1999.
19