Podstawy ekonomii

Roman Milewski, Eugeniusz Kwiatkowski

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-19892-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2018

Liczba stron:

689

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Podstawy ekonomii. Red. Milewski, Roman; Kwiatkowski, Eugeniusz . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018, 689 s. ISBN 978-83-01-19892-3

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Milewski, R.

A2 Kwiatkowski, E.

T1 Podstawy ekonomii

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2018

SN 978-83-01-19892-3

Bibliografia BibTex:

@Book{ 190542, author = "", editor = "Milewski, Roman and Kwiatkowski, Eugeniusz", title = "Podstawy ekonomii", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2018", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-19892-3" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Milewski, Roman

ED - Kwiatkowski, Eugeniusz

TI - Podstawy ekonomii

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2018

SN - 978-83-01-19892-3

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Milewski, Roman; Kwiatkowski, Eugeniusz. Podstawy ekonomii [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018 [dostęp: 04 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/podstawy-ekonomii-roman-milewski-eugeniusz-190542.

teoria popytu i podaży, inflacja, bezrobocie, handel międzynarodowy, ekonomia

Nowe, zaktualizowane i rozszerzone wydanie cieszącego się od lat niesłabnącym zainteresowaniem podręcznika zawierającego prezentację podstawowych zagadnień współczesnej ekonomii, zarówno w skali makro, jak i mikro. Obok ujęć teoretycznych, odnoszą...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-19892-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2018

Liczba stron:

689

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa do wydania czwartego16
Od Autorów18
Część I. Wprowadzenie do ekonomii20
1. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii (Stefan Krajewski, Roman Milewski )22
1.1. Czym się zajmuje ekonomia?24
1.2. Potrzeby ludzkie, produkcja i praca, czynniki produkcji26
1.3. Proces gospodarowania, podmioty i decyzje gospodarcze30
1.4. Własność32
1.4.1. Pojęcie własności32
1.4.2. Klasyfikacja własności34
1.4.3. Własność w sensie prawnym i ekonomicznym35
1.5. Ograniczoność zasobów, racjonalność gospodarowania i rachunek ekonomiczny37
1.5.1. Granica możliwości produkcyjnych37
1.5.2. Racjonalność gospodarowania i rachunek ekonomiczny39
1.6. Metody badań ekonomicznych, kategorie i prawa ekonomiczne41
1.7. Modele ekonomiczne42
1.8. Ekonomia a inne nauki44
2. Główne nurty ekonomii (Janina Godłów-Legiędź)48
2.1. Wstęp50
2.2. Geneza ekonomii i różnorodność poglądów ekonomicznych51
2.2.1. O nazwie ekonomia51
2.2.2. Dlaczego ekonomiści mają tak często różne poglądy?51
2.3. Ekonomia klasyczna i liberalizm53
2.3.1. Podział pracy i wolność – główne idee ojca ekonomii53
2.3.2. Liberalne społeczeństwo Adama Smitha54
2.3.3. Następcy Adama Smitha i główne idee ekonomii klasycznej55
2.4. Socjalizm i idea centralnego planowania57
2.4.1. Socjalizm jako doktryna przeciwstawna do liberalizmu57
2.4.2. Karol Marks jako krytyk kapitalizmu i twórca strategii ruchu robotniczego58
2.5. Rewolucja marginalna i ekonomia neoklasyczna59
2.6. John M. Keynes i interwencjonizm państwowy60
2.6.1. Teoria Keynesa jako odpowiedź na kryzys kapitalizmu60
2.6.2. Uwaga Keynesa skoncentrowana na okresie krótkim i globalnym popycie62
2.6.3. Krytyka oszczędzania62
2.6.4. Argumenty za interwencjonizmem państwowym63
2.6.5. Rozwój i znaczenie idei Keynesa64
2.7. Milton Friedman i monetaryzm65
2.7.1. Przyczyny odejścia od idei Keynesa65
2.7.2. Znaczenie pieniądza, stabilnych cen i polityki pieniężnej66
2.7.3. Naturalna stopa bezrobocia67
2.8. Nowa ekonomia instytucjonalna68
2.8.1. Na czym polega instytucjonalna perspektywa w badaniach ekonomicznych?68
2.8.2. Ronald Coase: koszty transakcyjne i znaczenie prawa69
2.8.3. Douglass North: instytucje i rozwój gospodarczy70
2.9. Ekonomia behawioralna71
2.9.1. Czy podmioty gospodarcze działają racjonalnie?71
2.9.2. Ważniejsze odkrycia i wnioski74
2.10. Podsumowanie75
3. Systemy gospodarcze. Transformacja polskiej gospodarki (Stefan Krajewski)78
3.1. Wstęp80
3.2. Charakterystyka dwóch systemów: rynkowego i nakazowo- -rozdzielczego81
3.2.1. Cechy systemu gospodarki rynkowej81
3.2.2. Ewolucja systemu gospodarki rynkowej82
3.2.3. System gospodarki nakazowo-rozdzielczej84
3.2.4. Ewolucja systemu nakazowo-rozdzielczego86
3.2.4.1. Jugosławia87
3.2.4.2. Polska87
3.3. Proces transformacji do gospodarki rynkowej w Polsce89
3.4. Zakończenie108
Część II. Podstawy mikroekonomii110
4. Podstawowe kategorie rynku (Walentyna Kwiatkowska)112
4.1. Definicje rynku i jego rodzaje114
4.2. Rola rynku w gospodarce115
4.3. Popyt, krzywa popytu. Związek między ceną i popytem117
4.4. Pozacenowe determinanty popytu120
4.5. Nietypowe krzywe popytu122
4.6. Podaż, krzywa podaży. Związek między ceną i podażą124
4.7. Czynniki pozacenowe wpływające na podaż125
4.8. Równowaga rynkowa127
4.9. Stan nierównowagi rynkowej. Działanie mechanizmu rynkowego127
4.10. Wpływ cen minimalnych i maksymalnych na sytuację rynkową132
4.11. Elastyczność popytu134
4.11.1. Cenowa elastyczność popytu134
4.11.2. Cenowa elastyczność popytu a wydatki konsumentów i przychody przedsiębiorstw139
4.11.3. Mieszana cenowa elastyczność popytu141
4.11.4. Dochodowa elastyczność popytu. Prawo Engla i krzywe Engla141
4.12. Cenowa elastyczność podaży145
4.12.1. Pojęcie i sposób obliczania145
4.12.2. Rodzaje cenowej elastyczności podaży146
5. Teoria wyboru konsumenta (Radosław Piwowarski, Katarzyna Piłat)148
5.1. Wstęp150
5.2. Ograniczenie budżetowe konsumenta150
5.2.1. Równanie ograniczenia budżetowego151
5.2.2. Linia ograniczenia budżetowego151
5.2.3. Wpływ zmiany ceny i dochodu na ograniczenie budżetowe152
5.3. Preferencje konsumenta155
5.3.1. Cechy preferencji155
5.3.2. Krzywe obojętności155
5.3.3. Funkcja użyteczności158
5.3.4. Użyteczność całkowita i krańcowa160
5.4. Optimum – koszyk, który wybiera konsument161
5.5. Wpływ zmiany dochodu na wybór optymalny163
5.6. Wpływ zmian cen na decyzje konsumenta165
5.6.1. Krzywa popytu165
5.6.2. Efekt substytucyjny i dochodowy166
5.7. Wybór między czasem wolnym a konsumpcją168
5.8. Optymalizacja konsumpcji w czasie171
6. Produkcja i koszty w przedsiębiorstwie (Anna Krajewska)176
6.1. Wstęp178
6.2. Przedsiębiorstwo i jego rodzaje178
6.3. Cele działalności przedsiębiorstwa183
6.4. Krótkookresowa teoria produkcji189
6.5. Długookresowa teoria produkcji. Efekty skali. Wybór technik wytwarzania192
6.6. Analiza kosztów produkcji199
6.6.1. Koszty w okresie krótkim199
6.6.2. Koszty w okresie długim205
7. Równowaga przedsiębiorstwa (Anna Krajewska)210
7.1. Wstęp212
7.2. Równowaga przedsiębiorstwa w warunkach konkurencji doskonałej212
7.3. Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego222
7.4. Konkurencja monopolistyczna229
7.5. Oligopol231
7.6. Formy monopolizacji. Ustawodawstwo antymonopolowe233
8. Teoria podziału (Joanna Działo)238
8.1. Wstęp240
8.2. Dochód a majątek. Nierówności dochodowe i majątkowe240
8.3. Sposoby pomiaru nierówności dochodowych. Krzywa Lorenza i współczynnik Giniego244
8.4. Dystrybucja dochodów w wybranych krajach: analiza porównawcza246
8.5. Determinanty dystrybucji dochodów w warunkach konkurencji doskonałej i niedoskonałej249
8.6. Rynek pracy w warunkach konkurencji doskonałej250
8.6.1. Podaż pracy i czynniki ją określające250
8.6.2. Popyt na pracę. Teoria produkcyjności krańcowej252
8.7. Rynek pracy w warunkach konkurencji niedoskonałej255
8.7.1. Monopson na rynku pracy255
8.7.2. Rynek pracy zdominowany przez związki zawodowe257
8.8. Czy poziom wykształcenia wpływa na stawki płac?259
8.9. Zróżnicowanie płacowe ze względu na płeć261
8.10. Kontrowersje wokół płacy minimalnej263
8.11. Rynek kapitału265
8.12. Popyt i podaż ziemi. Renta gruntowa jako wynagrodzenie właściciela ziemi269
8.13. Podsumowanie271
9. Niedoskonałości rynku i rola państwa w gospodarce (Radosław Piwowarski)274
9.1. Wstęp276
9.2. Twierdzenia ekonomii dobrobytu277
9.2.1. Efektywność według Pareto277
9.3. Niedoskonałości rynku278
9.2.2. Pierwsze i drugie twierdzenie ekonomii dobrobytu278
9.3.1. Istnienie monopoli279
9.3.2. Dobra publiczne281
9.3.3. Efekty zewnętrzne284
9.3.4. Asymetria informacji288
9.4. Rola państwa w gospodarce292
Część III. Podstawy makroekonomii296
10. Główne kategorie i pojęcia makroekonomii. Produkt i dochód narodowy (Eugeniusz Kwiatkowski)298
10.1. Pojęcie i podstawowe problemy makroekonomii300
10.2. Problem agregacji301
10.3. Metody obliczania produktu krajowego brutto304
10.3.1. Model ruchu okrężnego w gospodarce304
10.3.2. Metoda sumowania produktów307
10.3.3. Metoda sumowania dochodów309
10.3.4. Metoda sumowania wydatków310
10.4. Produkt narodowy brutto i dochód narodowy311
10.5. Produkt i dochód narodowy jako miary poziomu rozwoju gospodarczego i dobrobytu314
11. Podstawy makroekonomii gospodarki otwartej (Janina Witkowska, Paweł Samecki)318
11.1. Wstęp320
11.2. Gospodarka otwarta – podstawowe pojęcia320
11.3. Międzynarodowa wymiana handlowa321
11.3.1. Międzynarodowy podział pracy321
11.3.2. Koszty komparatywne i inne wyjaśnienia przyczyn handlu323
11.3.3. Cło i inne wybrane instrumenty polityki handlowej328
11.4. Międzynarodowe przepływy kapitałowe331
11.5. Kursy walutowe. Teoria parytetu siły nabywczej333
11.5.1. Nominalne i realne kursy walutowe333
11.5.2. Teoria parytetu siły nabywczej. Prawo jednej ceny336
11.6. Związki między rynkiem funduszy pożyczkowych a rynkiem walutowym338
11.7. Bilans płatniczy – metody przywracania równowagi zewnętrznej340
11.7.1. Bilans płatniczy – pojęcie i jego części składowe340
11.7.2. Metody przywracania równowagi zewnętrznej343
11.8. Powiązania między zmiennymi w gospodarce otwartej345
12. Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa (Eugeniusz Kwiatkowski)348
12.1. Wstęp350
12.2. Zarys głównych stanowisk teoretycznych350
12.3. Pojęcie i mechanizm równowagi355
12.4. Funkcja konsumpcji358
12.5. Równowaga w uproszczonym modelu gospodarki. Równość inwestycji i oszczędności365
12.6. Mnożnik370
12.7. Równowaga w rozwiniętym modelu gospodarki376
13. Wzrost gospodarczy w okresie długim (Leszek Kucharski, Eugeniusz Kwiatkowski, Andrzej Raczko)386
13.1. Wstęp388
13.2. Pojęcie i mierniki wzrostu gospodarczego388
13.3. Zdolności wytwórcze gospodarki a dochód narodowy391
13.4. Czynniki wzrostu gospodarczego394
13.4.1. Agregatowa funkcja produkcji394
13.4.2. Model wzrostu Solowa397
13.4.3. Zatrudnienie i wydajność pracy a tempo wzrostu gospodarczego402
13.4.4. Kapitał i jego efektywność a tempo wzrostu gospodarczego406
13.4.5. Dekompozycja Solowa411
13.5. Postęp techniczny i jego determinanty414
13.5.1. Krzywa jednakowego produktu414
13.5.2. Linia jednakowego kosztu416
13.5.3. Istota postępu technicznego417
14. Bezrobocie (Eugeniusz Kwiatkowski)420
14.1. Wstęp422
14.2. Pojęcie bezrobocia422
14.3. Mierzenie bezrobocia425
14.4. Skutki ekonomiczne bezroboci434
14.5. Typy bezrobocia436
14.6. Główne teorie bezrobocia437
14.6.1. Ujęcie neoklasyczne438
14.6.2. Ujęcie keynesistowskie439
14.6.3. Teoria naturalnej stopy bezrobocia441
14.6.4. Teoria bezrobocia NAIRU443
14.6.5. Teoria poszukiwań na rynku pracy446
14.7. Polityka państwa wobec bezrobocia448
15. Pieniądz i inflacja (Tomasz Grabia, Eugeniusz Kwiatkowski)452
15.1. Wstęp454
15.2. Pojęcie i istota pieniądza454
15.3. Pojęcie, sposoby pomiaru oraz rodzaje inflacji457
15.4. Społeczno-ekonomiczne skutki inflacji464
15.5. Główne teorie inflacji468
15.5.1. Monetarna (neoilościowa) teoria inflacji468
15.5.2. Popytowa teoria inflacji473
15.5.3. Kosztowa teoria inflacji476
15.6. Przyczyny i skutki deflacji481
15.7. Zależności między inflacją a bezrobociem483
15.7.1. Koncepcja krzywej Phillipsa483
15.7.2. Alternatywne teorie związków między inflacją a bezrobociem487
16. Banki. Polityka pieniężna (Paweł Baranowski, Paweł Gajewski)490
16.1. System bankowy i rola banków w gospodarce492
16.2. Kreacja pieniądza i mnożnik pieniężny494
16.3. Bank centralny i polityka pieniężna496
16.4. Instrumenty polityki pieniężnej497
16.5. Efekty polityki pieniężnej w krótkim i długim okresie499
16.6. Strategie polityki pieniężnej. Cel inflacyjny501
16.7. Problemy związane z realizacją polityki pieniężnej503
16.7.1. Polityka stóp procentowych. Reguła Taylora503
16.7.2. Polityka pieniężna w gospodarce silnie zintegrowanej z otoczeniem505
16.7.3. Problemy polityki pieniężnej w unii walutowej505
16.8. Polityka pieniężna po 2008 r506
16.8.1. Niekonwencjonalna polityka pieniężna507
16.8.2. Stabilność finansowa jako nowy cel polityki pieniężnej509
17. Finanse publiczne. Polityka fiskalna (Piotr Krajewski, Anna Krajewska)512
17.1. Wstęp514
17.2. Wydatki publiczne514
17.3. Podatki516
17.4. System podatkowy w Polsce519
17.5. Elementy sektora finansów publicznych522
17.6. Deficyt budżetowy i dług publiczny523
17.7. Skutki polityki fiskalnej524
17.8. Wpływ polityki fiskalnej na wzrost gospodarczy524
17.9. Polityka fiskalna a wahania koniunktury526
18. Model IS-LM. Podsumowanie polityki ekonomicznej (Eugeniusz Kwiatkowski)532
18.1. Wstęp534
18.2. Model IS-LM534
18.2.1. Geneza i ogólna charakterystyka modelu IS-LM534
18.2.2. Równowaga na rynku towarowym. Krzywa IS536
18.2.3. Równowaga na rynku pieniężnym. Krzywa LM546
18.3. Równowaga w gospodarce zamkniętej552
18.4. Polityka fiskalna i monetarna w gospodarce zamkniętej554
18.5. Gospodarka otwarta. Krzywa bilansu płatniczego558
18.6. Równowaga w gospodarce otwartej566
18.7. Polityka fiskalna i monetarna w warunkach sztywnego kursu walutowego572
18.8. Polityka fiskalna i monetarna w warunkach płynnego kursu walutowego574
18.9. Podsumowanie577
19. Wahania aktywności gospodarczej (Janina Godłów-Legiędź)580
19.1. Wstęp582
19.2. Rodzaje wahań koniunkturalnych583
19.3. Pojęcie i fazy cyklu koniunkturalnego oraz zjawisko bańki spekulacyjnej584
19.4. Różne ujęcia przyczyn cyklicznego charakteru koniunktury gospodarczej586
19.4.1. Prawo Saya i problem równowagi oszczędności i inwestycji. Keynes kontra klasycy587
19.4.2. Paradoks inwestycji i oszczędności589
19.4.3. Kryzysy jako cena wzrostu i rozwoju591
19.4.4. Teoria przeinwestowania szkoły austriackiej: znaczenie pieniądza i stopy procentowej593
19.5. Kryzysy finansowe, spekulacja i kapitalizm menedżerów finansowych598
19.6. Kryzys 2007–2009 w USA. Przyczyny i ważne wydarzenia601
19.7. Podsumowanie605
20. Integracja Europejska. Strefa euro (Paweł Gajewski)608
20.1. Motywy integracji gospodarczej w Europie610
20.2. Przebieg procesu integracji europejskiej611
20.3. Ekonomia strefy euro613
20.3.1. Korzyści z uczestnictwa w unii walutowej613
20.3.2. Teoria optymalnego obszaru walutowego614
20.3.3. Strefa euro jako (nie)optymalny obszar walutowy619
20.3.4. Kryteria z Maastricht – przesłanki, rola i skutki ekonomiczne620
20.3.4.1. Kryteria z Maastricht620
20.3.4.2. Ekonomiczne uzasadnienie kryteriów z Maastricht622
20.3.4.3. Skutki ekonomiczne i krytyka kryteriów z Maastricht625
20.4. Kryzys strefy euro i wyzwania integracji walutowej w Europie626
21. Globalizacja procesów gospodarczych (Ryszard Piasecki)632
21.1. Pojęcie i uwarunkowania globalizacji634
21.2. Skutki globalizacji638
21.2.1. Globalizacja rynków638
21.2.2. Globalizacja działalności gospodarczej639
21.3. Globalizacja a rozwój gospodarczy642
21.4. Możliwości i zagrożenia globalizacji647
21.5. Wyzwania instytucjonalne globalizacji650
21.6. Globalizacja a polska gospodarka653
21.7. Uwagi końcowe654
Definicje podstawowych pojęć656
Indeks rzeczowy672

ROZDZIAŁ1.

PODSTAWOWEPOJĘCIAIPRZEDMIOTEKONOMII

Wybórjestmożliwywtedy,gdyistniejąróżne,konkurencyjnewobecsiebie(alter-

natywne)rozwiązaniajakiegośproblemu.Możnawtedyuwzględnićwielewariantów

iwybraćnajlepszyznich.Trzebajednakdysonowaćjasnymikryteriamiwyboruoptymal-

nychdecyzji.Taknp.przedsiębiorcastosującykryteriummaksymalizacjizysku,wybierze

takąmetodęgarbowaniaskór,którazatrujeśrodowiskanaturalneispowoduje,żeinne

podmioty(np.hodowcybydła,właścicielestawówrybnych)poniosąstraty.Ważnejest

też,abyokreślić,jakihoryzontczasubędzieuwzględnianyprzypodejmowaniudecyzji.

Naprzykładlokalnyproducentlodówbędziezapewnespodziewałsię,żeosiągniezysk

wkrótcepouruchomieniuprodukcji,natomiastwłaścicielkapitałuzainwestowanego

wbudowęautostradyliczysięztym,żezyskotrzymadopieropolatach.

Nauką,którazajmujesięproblemamiracjonalnegodziałania,jestprakseologia.Sfor-

mułowałaonajednązfundamentalnychwskazówekumożliwiającychdokonywanie

wyborunajbardziejkorzystnych(optymalnych)rozwiązańwprocesiegospodarowania.

Jesttotzw.zasadaracjonalnegogospodarowania,którąformułujesięzazwyczaj

wdwóchwariantach:

•

należydokonaćtakiegowyboru,abyprzydanymnakładzieosiągnąćnajwiększy

efekt,

•

należydokonaćtakiegowyboru,abydanyefektosiągnąćprzyużyciunajmniej-

szychnakładówśrodków.

Należyzwrócićuwagę,żewkażdymzobuwariantówjedenelementjestdany(stały),

adrugizmienny.

Odnoszącuzyskiwanezdziałalnościgospodarczejefektydoponoszonychnaniąna-

kładów(czyteżnakładydoefektów),określamyekonomicznąefektywnośćgospodaro-

wania.Spośródróżnychwariantówdanejdecyzjinajbardziejefektywnyekonomicznie

jestoczywiścieten,wktórymstosunekefektówdonakładówjestnajwyższylubstosunek

nakładówdoefektównajniższy.

Porównywanieuzyskiwanychzdanejdziałalnościgospodarczejefektów(np.docho-

dów)zponoszonymiwzwiązkuztądziałalnościąnakładami(np.wydatkami)wcelu

wybraniamożliwienajlepszych,czylinajbardziejefektywnychekonomicznie,wariantów

decyzjinazywamyrachunkiemekonomicznym.UżywającwyrażeniaHrachunekekono-

miczny”,eksponujemyzwłaszczadrugiczłontegowyrażenia–Hekonomiczność”kryte-

riówpodejmowaniadecyzji.Mamywięcnamyśliniejakikolwiekrachunekstosowany

przyokazjipodejmowaniadecyzjigospodarczych,leczrachunek,wktórymwyraźnie

dominująekonomiczne(anienp.ideologiczneczypolityczne)kryteriapodejmowania

decyzji,azatemwktórymdążysiędowyboruekonomicznienajlepszychwariantówtych

decyzji.NatomiastmniejchodziosamHrachunek”wsensiepewnychprocedurczyteż

metoddochodzeniadookreślonychdecyzji.Teprocedury(metody)sąoczywiścieważne,

alerozstrzygająceznaczeniemająkryteria.Możnabowiemstosowaćbardzowyrafinowa-

neproceduryiwogóleniebraćpoduwagękryteriówekonomicznych.

Posługiwaniesięrachunkiemekonomicznymjestuzależnioneodspełnieniaprzy-

najmniejtrzechwarunków.Popierwsze,efektydziałalnościgospodarczejiponoszo-

newzwiązkuzniąnakładymusząbyćmierzalne(wymierne),tzn.dającesięwyrazić

Brak wyników

Podstawy ekonomii

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra