Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆI.
WPROWADZENIEDOEKONOMII
•
szybkiwzrostludnościprzystałymzasobieziemidoprowadzinieuchronniedo
drastycznegoniedoborużywnościizmniejszeniapopulacji.Wzwiązkuztymza-
chęcałdoprowadzeniatakiejpolitykigospodarczej,któraskuteczniehamowałaby
wzrostliczbyludności;
•
żywiołoweeksploatowanienieodnawialnychbogactwnaturalnychdoprowadzi
wkrótcedoichwyczerpania(węgiel,rudażelaza,złoto,ropanaftowa),counie-
możliwiosiąganiesatysfakcjonującegowzrostu.
Zperspektywydługiegookresumożnauznać,żeteprzewidywanianiesprawdziły
się,przedewszystkimdziękidynamicznemupostępowitechnicznemu.Niemniejproble-
myzwiązaneznieodnawialnościązasobównaturalnychbyłypodejmowanejeszczewiele
razy.Najbardziejznanesąpublikacje(raporty)tzw.KlubuRzymskiego,międzynarodo-
wejorganizacjizałożonejw1968r.,zrzeszającejnaukowców,politykówibiznesmenów
analizującychprzyszłośćludzkościwobecwzrostuludnościwwarunkachwyczerpujących
sięzasobównaturalnych.
Kapitałobejmujepotrzebnedoprowadzeniadziałalnościgospodarczejbudynki,
maszyny,urządzenia,środkitransportu,narzędzia,surowceizapasyproduktów(które
możemyokreślićjakokapitałfizyczny)orazróżnegotypuśrodkifinansowenp.środki
pieniężneipapierywartościowe,takiejakakcjeczyobligacje(kapitałfinansowy).Wod-
różnieniuodstałegozasobuziemi,zasóbkapitałuulegazmianie,awpraktyceprawieza-
wszenastępujejegowzrost.Trudnojednoznacznieokreślić,jakiemogąbyćgranicetego
wzrostu.Zależytoprzedewszystkimodjakościstosowanychmechanizmówregulujących
procesygospodarcze,awtymod:
•
tworzeniaskutecznejmotywacjiimożliwościzwiększaniazysku,
•
znoszeniabarierwsprawnymfunkcjonowaniurynku,
•
zapewnieniarównychwarunkówkonkurowania,
•
możliwościswobodnegoprzepływukapitału,
•
umiejętnegowsparciazestronypolitykigospodarczejprowadzonejprzezpaństwo.
Wyposażeniestanowiskpracywdużyzasóbkapitałujestistotnymwarunkiemosią-
ganiawysokiejwydajnościpracyinowoczesnejprodukcji.Stanowitopodstawędługo-
okresowejsiłyipozycjikażdejgospodarki,apracownikomdajemożliwośćosiągania
satysfakcjizawodowejidużychdochodów.
Listaczynnikówprodukcjibywaczasamiwydłużanalubskracana.Naprzykładeko-
nomistaangielskiAlfredMarshall,którypisałnaprzełomieXIXiXXw.,powiększył
jąoczwartyczynnikprodukcji,tj.organizację.Młodszyodniegoekonomistaaustriacki
JosephAloisSchumpetereksponowałprzedsiębiorczośćjakoczwartyczynnikprodukcji.
Zkoleiwniektórychwspółczesnychanalizachekonomicznychoperujesiętylkodwoma
czynnikamiprodukcji:pracąludzkąikapitałem.Pojęciekapitałujestujmowanewówczas
bardzoszerokoiobejmujewszelkierzeczoweczynnikiprodukcji,tzn.kapitałwwęższym
sensieiziemię.
Obecniecorazbardziejdostrzegasiępotrzebęwyodrębnieniaczwartegoczynnika
produkcji,chociażbydlatego,żezapomocątrzechczynnikówHtradycyjnych”(praca,
28
