Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
540
17-WODÓR
przebiegaszybkojużwtemperaturzepokojowejnawetbezużyciażadnegokatalizatora.
Wskazujeto,żerównowagadysocjacjicząsteczekwodynajonyH3O+iOH–macharak-
terdynamiczny.Jonyoksonioweiwodorotlenkowebezustanniesiętworząibezustannie
ztakąsamąszybkościąulegająrekombinacji,coogromnieułatwiawymianęprotonów
ideuteronów.
Badanianadzwiązkami,którewpewnychokreślonychpołożeniachzawierajądeu-
terzamiastatomówzwykłegowodoru,dostarczająwieluinformacjiostrukturzetych
związkóworazomechanizmiereakcji,wktórezwiązkitewstępują.Doważnychza-
stosowańdeuterunależyzastosowanieciężkiejwody,D2O,jakomoderatora(ośrodka,
wktórymprędkieneutronywydzielonewprocesachjądrowychulegająspowolnieniu)
wniektórychrodzajachreaktorówjądrowych.
Znaczniemniejszejestznaczenietrytu,izotopuwodoruoliczbiemasowej3.Tryt
powstajewmałychilościachwatmosferzenaskutekzderzeńjąderazotuzneutronami
wyzwolonymiprzezpromieniowaniekosmiczne.Możnagorównieżwytwarzaćnadro-
dzesztucznychprzemianjądrowych,np.bombardującmetalicznylitlubjegozwiązki
powolnymineutronami:
6
3Li+1
0n=4
2He+3
1T
Jesttoizotopnietrwały,któryemitującpromieniowanieβ–przechodziwizotophelu
3
2He:
3
1T
–→3
β–
2He
Okrespółtrwaniawynosi12,32lat.
17.8.WODÓRATOMOWY
IWODÓRAKTYWNY
Opróczwodorucząsteczkowego,złożonegozcząsteczekH2,występującegownor-
malnychwarunkach,udajesiętakżeotrzymać—przynajmniejnakrótkiczas—wodór
atomowyzłożonyzpojedynczychatomówH,charakteryzującysięznaczniezwiększoną
aktywnościąchemicznąwstosunkudowodorucząsteczkowego.Równaniedysocjacji
wodorucząsteczkowego:
H2ą
r2H
∆H0=436,0kJ·mol–1
wskazuje,żerównowagapomiędzyH2iHprzesuwasięzewzrostemtemperaturywkie-
runkutworzeniawodoruatomowego.Dużailośćenergiipotrzebnadorozbiciacząsteczki
H2powodujejednak,żedysocjacjajeszczewtemp.1000Kjestznikoma,awtemp.
2000Kobejmujezaledwie0,12%cząsteczek.Dopierowtemp.3000Kdysocjacjiulega
9,03%,cząsteczek,awtemp.4000K—62,5%cząsteczek.
Wodóratomowypowstajewtemperaturzepokojowejpodwpływemwyładowańelek-
trycznychwrozrzedzonymwodorzecząsteczkowym.Urządzeniedowytwarzaniawodoru
