Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
bądźteżsązwiązanezbłonamiretikulumendoplazmatycznegoibłonąjądrową.Bło-
nyzwiązanezrybosomamitobłonygranulowanebądźszorstkie.
Rybosomyuczestnicząwsynteziebiałek,występująwięcwdużychilościach
wkomórkachtkanektwórczych.Tworząnabłonachretikulumendoplazmatycznego
strukturyzwanepolisomami.Polisomy(polirybosomy)składająsięzwielu(kilku)
rybosomów,naktórychrozpościerasięinformacyjnyRNA(mRNA),będącymatrycą
wsynteziebiałek.
Białkasyntetyzowanenapolisomachprzechodząnastępnieobróbkępotranslacyj-
nąwcysternachretikulumendoplazmatycznego,gdziemogąbyćmagazynowane,
bądźtransportowanedoinnychprzedziałówkomórkowych.
Retikulumendoplazmatyczne(siateczkaśródplazmatyczna)
Retikulumendoplazmatyczne(ER)jesttoskomplikowanysystemstrukturmembra-
nowychprzenikającychcytoplazmępodstawowąwewszystkichkierunkachitworzą-
cychsiateczkękanalikówrozszerzającychsięmiejscamiwwiększepęcherzykizwane
cysternami.Retikulumjestzbudowanezbłontworzącychsiećrurek,kanalikówicy-
stern.NiejednokrotnieERzajmujeokoło10%objętościkomórki,zaśbłonyERmogą
stanowićokoło50%wszystkichbłonkomórkowych.Retikulumendoplazmatyczne
dzielicytoplazmęnadwaobszary:przestrzeńcysternową-zamkniętąwobrębiebłon
iprzestrzeńzewnętrzną-nazewnątrzbłonER.Retikulaendoplazmatycznesąsied-
nichkomórekkontaktująsięzesobądziękiporomwścianiekomórkowej,przezktóre
przenikatakżecytoplazmapodstawowawpostaciplazmodesm.ERmatakżeliczne
połączeniazbłonąjądrową.NazewnętrznejpowierzchnibłonERwystępujączęsto
liczneziarnistościbędącerybosomami,jesttoERgranularne(szorstkie),wodróżnie-
niuodERgładkiego(agranularnego),naktórymrybosomyniewystępują(rys.11).
Siateczkaretikulumendoplazmatycznegomacharakterdynamicznyiwtrakcieonto-
genezykomórkipodlegawielorakimzmianom.WkanałachicysternachsiateczkiER
występująnajprzeróżniejszeenzymyiwokreślonychobszarachzamkniętychbłonami
ERzachodząspecyficznereakcjebiochemiczne.Tutajsyntetyzowanesąpodstawowe
składnikibłon,awięcbiałkailipidy.KanalikiERgładkiegosąprawdopodobniecen-
tramisyntezylipidów,zaśERszorstkie-miejscemsyntezybiałek.ERpełniteżważ-
nąrolęwtransporciewewnątrzkomórkowym,umożliwiając,dziękisystemowikana-
likówicystern,przepływcząsteczekmiędzyróżnymiobszaramicytoplazmy
iorganellami.Odretikulumendoplazmatycznegoodcinanesątakżepęcherzyki,które
mogąsięwłączaćwbłonyinnychorganelli,atakżewplazmolemę,przezcozawarte
wnichsubstancjemogąbyćwydalanedotychstrukturlubnazewnątrzkomórki.
Retikulumendoplazmatyczneuczestniczytakżewpowstawaniuniektórychstruk-
turmembranowych,jaknp.diktiosomów.
AparatGolgiego
Jesttosystembłonzłożonyzpłaskichcystern,rurekipęcherzyków.Strukturąpod-
stawowąaparatuGolgiegojeststosspłaszczonychcysterntworzącychdiktiosom.Na
brzegachcysterndiktiosomutworząsięrozszerzenia,któreodłączającsięprzyjmują
26
