Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
lektywnytransportjonówisubstancjiprzezbłony.Białkaintegralne,przenikające
przezcałągrubośćbłonyiwykazującewswejczęścicentralnejwłaściwościhydro-
filowe,mogąsłużyćjakonkanały”ułatwiającepenetracjęprzezbłonęjonówisub-
stancjirozpuszczonychwwodzie.Wpewnychformachtransportu(biernyułatwio-
nyiczynny)wykorzystywanesąspecjalnenośniki,którychfunkcjemogąpełnić
białkaozmieniającejsiękonformacji.Transportaktywnywymaganakładuenergii
(ATP),natomiasttransportbierny(pasywny)odbywasięwzdłużgradientuelektro-
chemicznego.Opróczbiałektransportowych(nośników)błonyzawierajątakże
białkareceptoroweprzenoszącesygnały(np.światło,grawitacja,fitohormony)oraz
białkakotwiczące,któreprzyczepiająbłonędocytoszkieletuiścianykomórkowej.
Wbłonachbiologicznychznajdujesięteżwieleenzymówbiorącychudziałwme-
tabolizmiekomórki.
Błonybiologiczne,niezależnieodtego,żewszystkiesązbudowanepodobnie,wy-
kazująjednaktakżepewneróżnice.Różnicetedotyczągłównieskładuistopniapłyn-
nościwarstwylipidowejorazilościijakościbiałekzwiązanychzbłonami.
Błonybiologicznesąstrukturamidynamicznymi.Wchodzącewichskładfosfoli-
pidyibiałkamogąobracaćsięwokółswejosilubprzemieszczać.Wzrostzawartości
nienasyconychkwasówtłuszczowychorazpodwyższonatemperaturaindukująwzrost
płynnościbłony.Niskatemperaturaiwzrostilościsteroliwbłoniepowodujązmniej-
szeniejejpłynności.
Błonybiologicznestanowiąbarieręfizycznądlajonówisubstancjiwnikających
docytoplazmy.Błonysąselektywniepółprzepuszczalne.Przenikaniejonówimałych
związkóworganicznychprzezbłonyzachodziwsposóbbiernylubaktywny(rys.7).
Rys.7.Transportprzezbłonybiologiczne(wg:A.Szweykowska1997.Fizjologiaroślin.Wyd.Nauk.UAM,
Poznań,zmodyf.)
Bierneprzenikaniezachodziwprocesiedyfuzjiprostej,złożonejbądźuła-
twionej.Dyfuzjaprostatoprzemieszczaniesięodstężeniawyższegodoniższego
domomentuustaleniasięstanurównowagidynamicznej,tzn.wyrównaniasięstę-
21
