Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przyjętychprzezrządzącąpartięipaństwo.Wtakiejsytuacjikonkurencjamiędzy
bankamizostałauznanazaszkodliwą.Dlarealizacjizamierzonychcelów
potrzebnebyłotylkokilkabanków(niektórzydziałaczemyślelinawetoskupie-
niucałejbankowościwjednymorganizmiebankowym).Stopniowozaczętowięc
łączyćbanki,ażzmniejszonoichliczbędoczterech.
NajważniejsząrolęwnowymsystemiebankowymodgrywałNarodowyBank
Polski.PowstałonzprzekształceniaBankuPolskiego
7
.DoNBPstopniowo
włączanoinnebanki,takżestałsięonnajwiększympolskimbankiemkomercyj-
nym.Powchłonięciuw1970rokuBankuInwestycyjnego,przezNBPprze-
chodziłoponad90%udzielanychwPolscekredytówdlaprzedsiębiorstw,wtym
–100%kredytówinwestycyjnychdlapaństwowychprzedsiębiorstwprzemys-
łowych.
RolaNBPwzrosłajeszczepouchwaleniuw1982rokuprawabankowego.
DotegoczasunadzórnadbankamisprawowałoMinisterstwoFinansów,
któremuNBPbyłściślepodporządkowany.Od1982rokuNBPzostałwyposażo-
nywfunkcjekoordynacyjno-kontrolnewstosunkudoinnychbanków.Dojego
zadańnależałom.in.przygotowywanieinadzorowanierealizacjicorocznego
planukredytowego(przyjmowanegoprzezSejm),wrazzbilansemprzychodów
iwydatkówludności,atakżeprzygotowaniezałożeńpolitykikredytowo-
-pieniężnejpaństwa.NBPkierowałdoinnychbankówtzw.rekomendacje,które
musiałybyćrealizowane.Stwierdzićwięcmożna,żeNBPbyłcentralnąinstytucją
emisyjną,kredytową,rozliczeniowąidewizową,kierującą(wedługzaleceńpartii
ipaństwa)polskimsystemembankowym.
Wskładpolskiegosystemubankowegowchodziły:
1)NarodowyBankPolski,
2)BankHandlowySA,którywpraktycemiałmonopolnaobsługę
większościtransakcjizwiązanychzhandlemzagranicznym(zwyjątkiemczęści
transferówdewiz,którebyłyrealizowanezapośrednictwemNBP),
3)BankGospodarkiŻywnościowej,któryudzielałkredytówdlarolnictwa
iprywatnejdrobnejwytwórczości,wczęścizapośrednictwemponad1660
rozmaitychkasibankówspółdzielczych,bankówrzemiosłaetc.,będących
wistocieautonomicznymioddziałamitegobanku
8
,
4)BankPolskaKasaOpiekiSA,obsługującytzw.eksportwewnętrzny
(sprzedażzadewizytowarównatereniePolski)iniektóretransakcjezagranicz-
ne.
Nawetwwarunkachistniejącychwlatachosiemdziesiątychsystembankowy
byłuznawanyzanieefektywny.Monopolistycznapozycjabankóww,,przy-
dzielonych’’imsektorachgospodarkiniesprzyjałaichaktywności.Wzwiązku
7
Podwzględemformalnymprzekształceniazachodzącepo1944rokuniebyłyproste,np.Bank
PolskiprzezdłuższyczasistniałwszczątkowejformieobokNarodowegoBankuPolskiegoizostał
ostateczniezlikwidowanydopierow1952r.
8
W1975r.spółdzielczekasyoszczędnościowo-pożyczkoweotrzymałyprawoużywanianazwy
,,bankspółdzielczy’’lub,,bankrzemiosła’’,zostałyjednakpodporządkowaneutworzonemuwtedy
BankowiGospodarkiŻywnościowej.
22
