Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
CzęśćI.Podstawyepistemologiczne,ontologiczneiaksjologicznedyscypliny...
s.82),zabierającgłoswdyskusjinatematparadygmatupedagogikispołecznej,
podkreśla,żeźródełtożsamościpedagogikispołecznejnależyposzukiwać„nietyle
wwyznaczaniuzakresurzeczywistościwychowawczej,którąpedagogikaspołeczna
masięzajmować,ilewokreśleniupunktuwidzenia,zktóregomananiąpatrzeć”.
Opunkciewidzeniapedagogikispołecznej,proponowanymwtymwykładzie,
traktujewsposóbbardzosyntetycznyniniejszypodrozdział.Towłaśniepróba
określeniaowegopunktuwidzeniawyznaczaanalizęcałegowykładu.Można
powiedzieć,żeówpunktwidzeniajestokreślony,tkwiwcałejtreściksiążki.Określa
goto,conazywamyperspektywąspołeczno-pedagogiczną,naktórąskładająsiępróby
odpowiedzi,bądźchoćbyopisu,napytaniaojejistotę,którąwyrażasięwstano-
wiskach:ontologicznym,epistemologicznymiaksjologicznym.
Zanimjednakdokonamyanalizyswoistościspojrzenia(punktuwidzenia,
perspektywy)zastanówmysięjakie,wsensiemetodologicznym,sąmożliwości
wyjaśnieniapojęcia„perspektywa/punktwidzenia”.
Analizęstanowiskodnoszącychsiędopojmowaniaterminu„perspektywa”
przeprowadzaAleksanderManterys(1997),odwołującsięm.in.dopoglądów
BergeraiLuckmana(1983),MeadaiCharona(1979).Niebędziemyomawiać
poszczególnychujęć,odwołujemyCzytelnikadostosownegofragmentupracy
Manterysa(1997,s.64–82).ZdaniemautorapropozycjaCharonajestbardziej
eklektyczna,alewydajesięprzydatnadlaprzyjętegowpracypojmowaniaterminu
„perspektywa/punktwidzenia”.Charonobaterminytraktujejaksynonimy.„Przez
«perspektywy»rozumiepunktywidzeniaokreślające,wjakisposóbaktorzy
społecznipercypująotaczającąichrzeczywistość”(1979,s.70).Punktyteobejmują:
„konceptualneramyodniesienia,zestawzałożeń,zestawywartościiidei,które
oddziałująnanaszepercepcjeinato,jakiedziałaniepodejmiemy”(ibidem).Wtym
ujęciuszczególnieistotnejestto,conazywasię„konceptualnąramąodniesienia”
(ibidem,s.71),która,jaksięwydaje,stanowiospecyficedanegopunktuwidzenia,
danejperspektywy.
Ramka1.7.Cojestwspólnegowpodejściachdopojęcia„perspektywa”?
PróbującodpowiedziećnatopytanieodwołajmysiędoopiniiLeonaH.Warshaya(za:Manterys,
1997,s.70),którywpodejściudotegozagadnieniawyodrębniapięćzałożeń,pozwalającychna
odnalezienieelementówwspólnych.Spośródnichpodkreślmy:symbolicznośćpojęcia„perspektywa”,
cooznacza,żewskładniejwchodząwartościiidee,którezkoleiwyznaczająpercepcjęświata
imożliwejejspożytkowaniejakoukładuodniesienia,przydatnegododefiniowaniaanalizowanych
sytuacji.Perspektywa–jejtreść,powstajewwynikuprocesusocjalizacji,azwłaszczawrezultacie
zachodzącychprocesówsymbolicznejinterakcjiijesttymbardziejrozległa,imbogatszesąkontakty
kulturowedanejjednostki.Oznaczato,żeistniejezwiązekmiędzyrozległościąprzyjmowanejprzez
nasperspektywyiodczuwanympojmowaniemsiebie.Taostatniacecha,kształtowanieperspektywy,
brzmioptymistycznieizachęcadopogłębianiawiedzyoświecieorazosobiesamym.
Wrezultaciepowyższejanalizypunktwidzeniarozumiemyjakoteelementy
występującewjakiejśkoncepcji,wjakimśstanowisku,którewyznaczająpodstawę
dlainterpretacjiobserwowanejrzeczywistości,jakteżodniesieniedlajejanalizy.