Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Wprowadzeniewproblematykę-wymiarypedagogikispołecznej
27
społecznajest„samą”ideologią?Wszakżejesttowymiarniezmierniepotrzebnywdziałaniu
społecznym,amożewłaśniedziękitemumożliwejeststanowienieprzezpedagogikęspołeczną
jednejzmożliwychorientacjidziałania.Jaktookreślaautor(ibidem),przedmiotemzainteresowania
grupyspołecznepotrzebującepomocy,zaśzadaniemniesieniepomocy.
OstrzeżeniemtrzecimjeststanowiskoSergiuszaHessena(1936),którywrecenzjipracy
Radlińskiej(Stosunekwychowawcydośrodowiskaspołecznego.Szkicezpedagogikispołecznej,
1935)określiłjejpedagogikęjako„pedagogikęprzeżywaną”,podkreślająctymsamymelementy
afektywne,któredostrzecmożnawpedagogicespołecznejRadlińskiej.Posługującsiępropozycją
Kotarbińskiegomożnapowiedzieć,żechodzitutajokrytycznyatrybutnauki,któryzresztą
wprzypadkupedagogikispołecznejłączysięzjejwymiaremideologicznymiaksjologicznym.
Życzeniemtwórczynipedagogikispołecznejbyłoto,abypedagogikaspołeczna
znalazłasięnaskrzyżowaniunaukospołeczeństwie,okulturzeinaukowy-
chowaniu,awięc,abynieoddzielaćjejodnaukhumanistycznychiodnauk
społecznych.Życzenietrudnedospełnieniazwłaszczadlapurystówmetodologii
nauki.Takwięcodsamegozaraniatakieusytuowaniepedagogikispołecznejbyło
skazanenastałewątpliwości:czytojestnauka?iwjakimsensiejestnauką?
Przyjmującstanowiskoinstytucjonalneniemamytpliwości,żeod80lat,tj.
odczasupowołaniaw1925r.kształceniapracownikówspołecznychwWolnej
WszechnicyPolskiejwWarszawieizorganizowaniapodkierunkiemRadlińskiej
instytucjikształcenia(StudiumPracySpołeczno-Oświatowej),jestpedagogika
społecznatym,cosię„nauczaitymczegosięuczy”.Jeślizaśchodziobycie
dyscyplinąwsensierzeczowym,townaszymprzekonaniujestwtrakcie
tworzeniasię,poszukiwańiprzewartościowań.Natenatrybutskładająsięrównież
zmianykontekstuspołecznego,oczekiwaniapraktyki,anietylko,zmieniającesię
zresztą,tendencjewpodejściachepistemologicznych.
Procesdyscyplinaryzacjipedagogikispołecznejzapoczątkowanywydaniem
naprzełomielat60.i70.XXw.dwupodręcznikówzpedagogikispołecznej
autorstwaRyszardaWroczyńskiego(Wprowadzeniedopedagogikispołecznej,
1966)iAleksandraKamińskiego(Funkcjepedagogikispołecznej.Pracasocjalna
ikulturalna,1972b)stalesięrozwija.Jejdorobekwsposóbsyntetycznyoddają
praceinicjowaneprzezEdmundaTrempałę(1997,1999),którestanowiąbardzo
dobreźdłoodpowiedzinapytanieopoziomzinstytucjonalizowaniapedagogiki
społecznejwnaszymkraju.Podkreśleniawymagato,żeoddajątakżepewienstan
samoświadomościteoretycznejiidentyfikacjizpedagogikąspołecznąjakotaką
środowiskanauczycieliakademickich,uczącychpedagogikispołecznejiprowa-
dzącychwtejdyscypliniebadania.Materiałbadawczyzostałzebranyzapomocą
technikiankietyrozsyłanejdoosóbidoinstytucji.Ztegopunktuwidzeniaprace
temogąteżbyćdobrymźdłemdlaanalizowaniaprocesuwyłanianiasię
dyscyplin,procesudyscyplinaryzacjipedagogikispołecznej(por.rozdz.6).Wiąże
sięonniewątpliwiezprocesemrozwojumyślispołecznejiprocesemtworzeniasię
rammetodologicznychbadańspołecznychm.in.obecnieuczestniczymywdyskusji
natemattworzeniasiędyscyplinywwielukrajacheuropejskich:nauk,bądźjak
chcąniektórzy,naukiowychowaniuczynaukiopracysocjalnej.