Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Inżynieriagenetycznaiagrobiotechnologia…
1.1.Inżynieriagenetycznaiagrobiotechnologia—
możliwościiniebezpieczeństwa
15
Oilewykorzystanieodkryćbiotechnologicznychwprzemyślechemicznym
iochronieśrodowiskawydajesięuzasadnione,otyleingerencjaworganizm
człowiekaorazprodukcjażywnościmodyfikowanejgenetycznie(GM)9budzą
skrajneopiniewspołeczeństwie,alerównieżwśrodowiskacheksperckich.In-
żynieriagenetycznadotyczącaludzkiegoDNA10błędniemożesiękojarzyćtylko
iwyłączniezklonowaniemludziinprodukcjądziecinazamówienie”.Otakich
możliwościachmówisięcorazczęściejod2000roku,czyliodmomentuodkry-
ciamapygenomuludzkiego11.Perspektywatakamożebudzićoburzenieistrach
przedstworzeniemnadczłowieka.Czywspółczesnespołeczeństwamająsięcze-
goobawiać?Zastanówmysię,jakdzisiajdefiniowanajestistotainżynieriige-
netycznejiczynprodukcja”organizmówonadludzkichcechachbyłabyobecnie
techniczniemożliwa?
„Inżynieriagenetycznaoznaczawszelkiepoczynaniaczłowiekaprowa-
dzącedopowstanianowychdziedzicznychwłaściwościorganizmu[…]przez
wprowadzeniedokomórkiściśleokreślonegoodcinkaDNA.Jejcelemjestdo-
konaniestałejzmianywłaściwościgenetycznychdanegoorganizmu.[…]Bar-
doszybkonaukowcyzorientowalisięwdobrodziejstwach,aleizagrożeniach
płynącychzmożliwościmanipulowaniamateriałemgenetycznym”12.Szansena
wielupolachwykorzystałamedycyna.Osiągnięciembyłowykorzystanieumie-
jętnościklonowaniairekombinacjiniektórychskładnikówDNAwdiagnosty-
cemedycznejzeszczególnymuwzględnieniemdiagnozyprenatalnej.Inżynie-
9Żywnośćmodyfikowanagenetycznie,nazywanainaczejtransgeniczną,oznaczanajest
GM.GMOtoskrótorganizmówmodyfikowanychgenetycznie.
10DNAtokwasdeoksyrybonukleinowy—związekchemicznynależącydokwasównuklei-
nowych,któryodpowiadazaprzechowywanieinformacjigenetycznej.
11Odkryciemapyludzkiegogenomutorezultatpracmiędzynarodowegozespołubadaw-
czegowramachprogramuHUGOProject—HumanGenomeProject(nazywanegorównież
HGP),finansowanegowdużejmierzeprzezpaństwowepodmiotyrządzącewUSA.Projekt
rozpocząłsięw1990rokuichociażnapoczątkuzakładanopiętnastoletniokresbadań,tojuż
w2000rokuogłoszonowstępnyopisgenomuczłowieka.Wpływnatomiałoprzejścielabora-
toriówwtrybpracyciągłejiswoistawalkazczasem,gdyżkonkurencja—prywatnakorpo-
racjaCeleraGenomicsogłosiła,iżprowadzipodobnebadaniaizagroziła,żejeżeliudajejsię
odczytaćgenomjakopierwszej,opatentujego.Oznaczałobyto,żeinformacjanatematmapy
genetycznejstaniesięwłasnościąfirmy.PodstawowymicelamiHumanGenomeProjectbyłozi-
dentyfikowaniewszystkich20000—25000genówwludzkimDNA;określenie3miliardówpar
zasadchemicznychtworzącychDNA.Projektzakończyłsięoficjalniew2003roku.Więcejin-
formacjinajegotematmożnaznaleźćnaoficjalnejstronieinternetowejhttp://www.ornl.gov/sci/
techresources/Human_Genome/home.shtml[datadostępu:28.03.2012].
12A.Muszala,A.Rudziewicz:Bioetykawszkole…,s.31.