Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Historyczneimetodologiczno-teoretyczneuwarunkowania
procesuprzemianustrojowych
wpaństwachGrupyWyszehradzkiej
1.1.PaństwaEuropyŚrodkowejwperspektywiehistorycznej
P
odziałEuropynaZachodniąiWschodniąbyłwynikiemkonsekwencjiwyda-
rzeńhistorycznych.Wstarożytnościkontynenttendzielononacywilizowane
Południeibarbarzyńskąłnoc,apotemnadwacesarstwarzymskie:wschodnie
izachodnie.GdywXIXwiekuwidocznybyłjużrozdźwiękpomiędzyWschodem
iZachodemEuropy,zaczętozauważaćżniącysięodtychdwóchregionówŚro-
dekEuropy.WielowiekowahistoriarozwojuziemEuropyŚrodkowejprzyczyniła
siędopowstaniapewnejwspólnotowościtejczęścikontynentu.OskarHalecki
wprowadziłpojęcieEuropyŚrodkowo-WschodniejiŚrodkowo-Zachodniejobok
istniejącychjużEuropyZachodniejiWschodniej
1.JenőSzűcspodzieliłEuropę
naWschodnią,ZachodniąiŚrodkowo-Wschodnią
2.TakżeCzesławMiłosz,Milan
Kundera,GyörgyKonrdd,TimothyGartonAshzauważająodmiennośćkrajów
ŚrodkaEuropyodinnychregionów
3.
KształtowaniesięspecyfikiEuropyŚrodkowejmiałodługądrogę,którejpo-
czątekdałopojawieniesiępierwszychpaństwnatychterenach.Nowopowstające
organizmypolityczneznalazłysięnaobrzeżachświatacywilizowanejEuropy
Zachodniej,którarodziłasięwwynikupowolnejerozjicesarstwazachodnio-
rzymskiego,alejednocześniewpływynaobszarześrodkowoeuropejskimpróbo-
wałozdobyćBizancjum,oczymświadczymisjaCyrylaiMetodego.Jużuswego
zaraniaEuropaŚrodkowaznalazłasięnagranicydwóchświatów.
Trudnojednoznaczniewskazaćnapoczątkowedatypojawieniasiępierwszych
państwowościdzisiejszychPolaków,Czechów,WęgrówiSłowaków.Autorzy
niniejszejpracyzawężająpojęcieEuropyŚrodkowejwłaśniedoobecnychtere-
nówCzech,Polski,SłowacjiiWęgier.WprzypadkuPolskiprzejęciewładzynad
PolanamiprzezPiastówihistorycznieudokumentowanerządyMieszkaIwdru-
1O.HALECKI:HistoriaEuropy,jejgraniceipodziały.Lublin1994.
2J.SZŰCS:TrzyEuropy.Lublin1995.
3T.G.ASH:Pomimoiwbrew.EsejeoEuropieŚrodkowejiWschodniej.London1990,s.169-198.