Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
NicolasMaslowski
czylipamięćmultilateralna.Maonaczęstocharakterregionalny
irozwijasiędziękiwspólnymstrukturom.WkontynentalnejEuro-
pieiwświecieanglosaskim(alezgodniezdwiemaróżnymilogika-
mi)pamięćoHolokauściejestjejcentralnymfilarem.
Pamięćnnigdywięcej”uczyniłazHolokaustusymbolzbrodni
masowychiokrucieństw,dojakichzdolnyjestczłowieknowoczes-
ny.Pamięćtależyupodstawpoczuciawstydu,przewinieniamoral-
nego,któremawpływnaniemieckąpolitykęzagraniczną.Wobec
Izraela,kwestiiinterwencjizbrojnych,swoichwschodnichsąsiadów,
awszczególnościPolski,pomimopewnychekscesówwerbalnych,
Niemcypolitykękontynuują.Owawinamoralna,winanazistów,
objęłarównieżkolaboracjęiwłasneprzewinienia.Następowałoto
stopniowowEuropiekontynentalnej,asymbolemtegojestprzemó-
wienieJacques)aChiracanatematobławyVeld)Hiv(1995).Wpo-
dobnysposóbHiszpanieiPortugalczycynanowopodjęlidyskusję
natematdyktaturyorazwpewnymstopniuWłochynatematfaszy-
zmu.Kulturaskruchy,odrzuceniezbrodniwłasnychnacjonalizmów
wszędziewywołująporuszenie,podczasgdykwestiapamięcioHolo-
kauściepozostajecentralna.IntegracjaEuropyŚrodkowo-Wschod-
niejzeświatemzachodnimdokonałasięzwielomatrudnościami,
aprzeprosinyVáclavaHavla(1990)dotycząceosóbwygnanychalbo
AleksandraKwaśniewskiegowsprawieJedwabnegoniezawszespo-
tkałysięzakceptacjąspołeczeństwa.Możemymówićowojniekultu-
rowejdzielącejtekrajenaczęśćzokcydentalizowaną,którawłączyła
sięwsamokrytykę,iczęść,któraodrzucakulturęskruchy,broniąc
godnejidumnejpamięcinarodowej.WtejsytuacjipamięćoHo-
lokauście,poprzezmiędzynarodowekonflikty,jakiewywołuje,ma
nietylkowymiarnarodowyczybilateralny-przybieracharakter
wielostronnyipozapaństwowy.Winstytucjacheuropejskichjestpo-
wszechnierozumianajakotechnikapokojuipojednania.
ModelzarządzaniapamięciąoHolokauściemaszerszekonse-
kwencjenapolupamięcinarodowej,wktórejszczególniewyróżnia
sięprzypadekRomów.PróbyzuniwersalizowaniapamięcioHolo-
kauścieprzezposzerzeniegooinnegrupy,wtymoRomów,pozwo-
liłynarodowemuruchowiromskiemunazdefiniowaniewspólnej
tożsamościponadróżnicamietnicznymiijęzykowymi.LudRomów