Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Pamięćzbiorowa-sumawspomnieńindywidualnychś
23
punktwidzeniagrupy,aleteżpamięćgrupyprzejawiasięwpamięciachindy-
widualnych(Halbwachs2008:8).Relacjemiędzynimisąwięcdwustronne,
apamięćzbiorowaniejestjedyniesumąpamięcijednostkowych.
OpamięcizbiorowejjakosumiepamięcijednostkowychwspominaJacek
Nowak:BPamięćzbiorowaobejmujeswymzasięgiempamięcijednostkoweludzi
tworzącychwspólnoty”(Nowak2011:9).Winnymmiejscuzkoleipisze,żenie
jesttowyłączniekombinacjapamięciindywidualnychczyzbiórideireprezen-
tującychprzeszłość,alejesttoteżBaktkomunikacji,działaniepolegającena
przekazywaniupamięci,częstorytualneisymboliczneodtwarzanieprzeszłości.
Pamięćprzeszłościjestciągledopasowywanadonaszejtożsamości”(Nowak
2011:54).
Innibadaczepamięcizbiorowejopowiadająsięzapatrzeniemnaniąjako
nakonstruktponadjednostkowy-podobnydopamięcijednostkowych,aleteż
kierującysięwłasnymizasadami:BPamięcizbioroweniesąjedyniezbiorem
pamięcijednostkowychiniemożnazredukowaćzasaddotyczącychpamięci
zbiorowychdozasaddotyczącychpamięciindywidualnych”(Manier,Hirst
2008:254).JakpodkreślająManieriHirst,pamięćzbiorowaniejestpoprostu
pamięciąwspółdzielonąprzezdanąspołeczność.Musionaspełniaćwobectej
społecznościjakąśfunkcję,głównietożsamościową(Manier,Hirst2008:253).
Analogiemiędzypamięciąjednostkowąazbiorowąsąjednak,zdaniem
ElżbietyHałas,wyraźne.Sąonewidoczneprzedewszystkimwzakresiepeł-
nionychprzezobarodzajepamięcifunkcjitożsamościowych:
Koncepcjapamięcizbiorowejjakowłasnościgrupyzbudowanajestnaana-
logiidopamięciosobistej,awięcjesttopamięćpewnegorodzajuzbiorowej
Bosoby”,posiadającej,podobniejakjednostka,własnąhistorięistnienia,którą
możnaopowiedzieć.Takjakdlajednostki,podobniedlagrupypamięćsta-
nowipodstawęzachowaniatożsamościwczasie,aspoglądaniewsteczna
własnedziałaniastajesięźródłemspołecznychemocji,takichjakdumaczy
upokorzenie(Hałas2012:156).
KrzysztofPomian,którynietylkopamięć,aleihistoriętraktujeniejako
abstrakcje,idee,leczjakozjawiskasemiofizyczne-Bsystemyznakówutrwa-
lonenanośnikachmaterialnych”,określajejakosemiofory,czylidwustronne
przedmioty,którełącząwymiarsemiotycznyzwymiaremmaterialnym(Pomian
2006:143).
