Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OrganizacjaukładuobezpieczeństwiezbiorowymjakowyzwaniedlaNATO...
naobszarzeWNP
.PrzystępowaniedoWspólnotybyłoteoretycznienie-
zależnądecyzjąkażdegopaństwa,leczmożnawywnioskować,iżniektóre
państwa,abyutrzymaćswojąpozycjęnaareniemiędzynarodowej,pod-
trzymująpogłębionerelacjezFederacjąRosyjską.Główniechodziotakie
kraje,jakBiałoruś,Armenia,Kazachstan,Tadżykistan,Kirgistan,Gruzja
czyAzerbejdżan3.Państwatebyłynajwierniejszymisojusznikamimili-
tarnymiorazekonomicznymiRosjinaobszarzepostradzieckim.Głos
Rosjimiałniejednokrotniedecydującywpływnapolitykęwewnętrzną
tychkrajów,agłównerewolucjepolitycznewtychpaństwachopierałysię
naoddaleniulubzbliżeniuwstosunkudoMoskwy4.Obszarpostradzie-
ckijestwciążtraktowanyprzezFederacjęRosyjskąjakonaturalnastrefa
wpływów5idlategoteżutrzymywaniestabilnościnatychterenachjest
dlaFederacjibardzoważne.
PoczątkowoWspólnotaNiepodległychPaństwmiałarównieżprzybrać
formęorganizacjimilitarnejczyteżstrategicznej,zrzeszającejbyłerepubliki
sowieckie6.BrakpoczątkowegozaufaniadoRosjiskutkowałbudowaniemar-
miinarodowych.PodługichzabiegachudałosięjednakFederacjiRosyjskiej
osiągnąćzamierzonycel.Moskwazwróciłauwagęnazewnętrzneniebez-
pieczeństwazagrażającenowopowstałymrepublikom7.Tymsamymzapro-
ponowałastworzeniesojuszuwojskowego,którymiałbyprzedewszystkim
bronićintegralnościtychpaństw.Potejpropozycji15maja1992r.podpi-
sanowstolicyUzbekistanu,Taszkencie,UkładoBezpieczeństwieZbioro-
wym.PoczątkowozostałonpodpisanyprzezArmenię,Rosję,Kazachstan,
Kirgistan,TadżykistanorazUzbekistan.W1993r.dostrukturydołączyły
takżeAzerbejdżan,GruzjaorazBiałoruś.WmomenciepodpisaniaUkła-
duRosjiudałosięstworzyćczęściowąprzeciwwagędlaNATOwobszarze
poradzieckimwpostacistrategicznegosojuszumilitarnego8.Byłtoduży
krokwkierunkukształtowaniaładupozimnowojennego.Umowamiałabyć
odnawianaprzezpaństwaczłonkowskiecopięćlat.W1999r.Układzostał
prolongowanytylkoprzezsześćpaństw,byłytoArmenia,Białoruś,Kazach-
3
S.Bieleń,PolitykazagranicznaRosji,w:FederacjaRosyjska1991–2001,J.Ada-
mowski,A.Skrzypek(red.),Warszawa2002,s.209.
4
Por.RewolucjaTulipanowaiRewolucjaRóż.
5
M.Raś,EwolucjapolitykizagranicznejRosjiwobecStanówZjednoczonychiEuropy
Zachodniejwlatach1991–2001,Warszawa2005,s.21.
6
A.Legucka,SystembezpieczeństwanaobszarzeWspólnotyNiepodległychPaństw,
w:WspólnotaNiepodległychPaństw:fragmentacja–bezpieczeństwo–konfliktyetniczne,
T
.Kapuśniak(red.),Lublin–Warszawa2011,s.199.
7
Tamże.
8
A.Legucka,Geopolityczneuwarunkowaniaikonsekwencjekonfliktówzbrojnychna
obszarzepostradzieckim,Warszawa2013,s.304–305.
19
