Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
łalnościlogopedycznej(badaniustrukturysystemuopiekilogopedycznej,
wyznaczeniujegozasięgu,zadaniachstawianychdorealizacjiposzczegól-
nymosobomiinstytucjompowołanymdopełnieniasłużbylogopedycznej).
Odwołującsię,dowcześniejwskazanych,istniejącychtrzechkoncep-
cjilogopediinaukowcywskazalinazakresiprzedmiotbadańtejdyscypliny.
Odmiennepodejściateoretycznespowodowały,żespecyficznieformułowa-
nyjestprzedmiotorazróżniewyznaczanyobszarbadawczy,itozarównona
gruncieteorii,jakipraktyki.
–
koncepcjamedyczna(lubparamedyczna)–ograniczazakresprzed-
miotubadańlogopediidozaburzeń,profilaktykiikorekcjimowy,
–
koncepcjapedagogiczna–rozszerzaobszarswychbadańdodatko-
wooproblemyzwiązanezkształtowaniemmowyudziecizupo-
śledzonymsłuchem,ozagadnieniadotycząceporozumiewaniasię
głuchoniewidomych,
–
koncepcjaholistyczna–traktującalogopedię,jakosamodzielną
naukę–obszarembadańobejmujewszystkieaspektymowy:em-
briologiczny,patologiczny,społecznyiartystycznyorazintegruje
wynikibadańdyscyplinzajmującychsięmową21.
L.Kaczmarek,propagatorkoncepcjipolskiejlogopedii,jakonaukiho-
listycznejwskazuje,iżprzedmiotemlogopediijestmowawewszystkichjej
aspektach.Definiujeją,jakoaktprocesuporozumiewaniasię,akt,wktórym
nadawcasłownieprzekazujejęzykowostrukturalizowanykomunikat(wy-
powiedź),aodbiorcakomunikatówpercypuje.Jesttoczynnośćpolegająca
nabudowaniuiodbiorze(rozumieniu)komunikatówjęzykowychsłownych.
Czynnościtejtowarzyszywielezachowańniejęzykowych22.
Zarzutywobectaksformułowanemuprzedmiotowibadawczemulogope-
diiprzedstawiaS.Grabias.Uważaon,iżzagadnieniamikomunikacjijęzykowej
interesujesięwieledyscyplinnaukowych.Sątodyscyplinyobogatymdorob-
ku,niezależneodlogopedii.Zbytszerokookreślanyprzedmiotbadańlogopedii
stanowi,wedługtegoautora,przyczynęsporów.ZdaniemS.Grabiasaprzed-
miotemlogopediisązaburzeniamowy,przyczymmowęujmujeon,jako„byt
złożonyzkompetencjijęzykowej,kompetencjikomunikacyjnejorazprocesu
realizacjitychkompetencji.Logopedia,wjegoujęciu,jestdyscyplinązajmującą
sięzaburzeniamimowyiprofilaktyką;układemzabiegówniedopuszczających
dozaburzeń.Teorialogopediiwinnarozwijaćrefleksjęwkierunkudiagnosty-
ki,prognostyki,anagnostyki.Praktykalogopedycznaoperującstosownymido
tychzaburzeńmetodamiitechnikamipostępowania,mabudowaćkompetencję
(językowąikomunikacyjną),bądźusprawniaćrealizacjęaktówkomunikacyj-
21
GałkowskiT.,JastrzębowskaG.(red.):Logopedia.Pytaniaiodpowiedzi.Podręcznik
akademicki.Opole1999,s.234-240.
22
KaczmarekL.:Mózg,język,zachowanie.Lublin1995,s.7-8.
16