Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Introduction
orforeconomicreasons.Duringthisperiod,the
easternboundaryofthephenomenonoftheuse
ofancientcoinscamelayontheDnieperRiver,
althoughtheirndsareknownalsofromtheterri-
toryofpresent-dayRussia.Thiscouldbeareec-
tion,ifnotofaculturalboundary,butoftheedge
ofthezoneofcirculationofCentralandWestern
Europeancurrency.
Approximatelyalsodatedtothesameperiod
arewrittenreferencesthatcastsomelightonthe
birthoftherst(Renaissance)numismaticcollec-
tionscontainingancientcoins.Thisuseofancient
coinsisalsonotedeverywhereinourstudyarea,
somethingthatistakenintoconsiderationby
almostalltheauthorswhohavecontributedto
thismonographwhenseekingtointerpretsome
ofthesends.Suchaninterpretationisallthe
moretemptingwhereacoinisrareingeneral
orneverrecordedinagivenareaasforinstance
aParthianstaterofMithridatesIV(129-140)
foundinahoardburiedduringthelastthirdof
the17thcenturyatKošiceinSlovakia.
Thecollectingaspectmayalsoberelevant
wheninvestigatingtheprovenanceofancient
coinsfoundinlatermedievalandmodernperiod
contexts.Whilesomecoinsthatwemightdescribe
asraraetcuriosamayindeedhavebeenimported
uponcommissionfrommodernagecollectors,this
doesnotapplytootherspecimens.Additionally,
thefactthattheyrepresentonlyamarginalper-
centageamongallthelatemedievalandmodern
numismaticdiscoveriespersuadesustorejectthe
possibilityoftheircontinuedusesinceAntiquity.
Thekeyhereseemstobethechronological
anddenominationaldistributionofmostofthe
coins,whichforthemostpartcoincideswith
wavesofthecoininuxduringantiquity.Inwhich
casethemostlikelysourceoforiginoftheancient
coinswouldbechancediscoveries,presumably
madelocally.
Takingintoaccountthegroupofissues
addressedinsuccessivechaptersofthepresent
monograph,tworemarksofageneralnaturecome
tomind.Firstly,ancientcoinsarethelargestcat-
egoryofancientobjectsusedinmanydiHerent
waysduringtheMiddleAgesandthemodernage
inCentral,EasternandNorthernEurope,exam-
inedcomprehensively.Secondly,ancientcoins
usedinthisregionaccountforaveryminorfrac-
tionofcoins,mostlyissuedduringthatperiod
andremaininginuseinthattime-segmentof
themedievalperiodandthemodernage.Thus,
regardlessoftheirfunction,thephenomenonof
theuseofancientcoinsduringtheMiddleAges
andthemodernageismarginalinrelationto
coinuseingeneral,althoughatthesametime
afascinatingsubjectforresearch,ifonlybecause
ofitsmultifacetedandlong-livedcharacter.
byłogro.[szy-red.]15.iteżpieniądzŚ.Jana”.
Wackiemokreślanowówczasskórzanyworeczek
napieniądze,conasuwakonotacjezeznaleziskiem
zokolicŻytomierzanaUkrainie.Odkrytotam
10zlepionychzesobąmonet-dziewięćłtora-
kówZygmuntaIIIWazy(1587-1632)ijedendenar
rzymskiegocesarzaTytusa(79-81).Niedocieczemy
jednak,czyosobaminoszącymiwprzytroczonych
wackachrzymskiemonetykierowałypobudkireli-
gijneczyekonomiczne.WtymokresienaDnieprze
utrwalasięwschodniagranicawystępowaniazja-
wiskaużytkowaniamonetantycznych,choćich
znaleziskaznanesąrównieżzobszarówdzisiejszej
Rosji.Byćmożewiązaćtonależyzgranicąjeśli
niecywilizacyjną,tostrefyobiegunowożytnego
pieniądzaśrodkowo-izachodnioeuropejskiego.
Mniejwięcejnatenokresdatująsiętakże
przekazypisaneoświetlającenarodzinypierw-
szych(renesansowych)kolekcjinumizmatycz-
nych,doktórychwłączanom.in.monetyantyczne.
Równieżtenaspektichużytkowaniajestwspólny
dlacałegoanalizowanegoobszaruiniemalwszy-
scyautorzywkolekcjonerstwieposzukująinspi-
racjiinterpretacyjnychdlaczęściznaleziskmonet
antycznych.Wszczególnościdotyczytotrudnejdo
innegouzasadnieniaobecnościegzemplarzyogól-
nierzadkichbądźnieznanychzdotychczasowych
odkryćnadanymterytorium,jaknp.partyjskista-
terMitrydatesaIV(129-140)zeskarbuukrytego
wostatniejtercjiXVIIw.wKoszycachnaSłowacji.
Aspektkolekcjonerskidotykateżpochodzenia
monetantycznychodnajdowanychwkontekstach
źnośredniowiecznychinowożytnych.Oilete
raraetcuriosarzeczywiściemogłybyćprzedmiotem
celowegoimportuzleconegoprzeznowożytnych
kolekcjonerów,otyleniedasiętegopowiedzieć
opozostałychznaleziskach.Takżemarginalność
ichudziałupośródwszystkichźnośredniowiecz-
nychinowożytnychodkryćnumizmatycznych
każeoddalićewentualnośćciągłościużytkowa-
niaodantyku.Kluczemzdajesiętubyćrozkład
chronologicznyinominałowymonet,wwiększości
odpowiadającyfalomnapływupieniądzawstaro-
żytności.Wobectegonajbardziejprawdopodob-
nymźródłempochodzeniamonetantycznychsą
przypadkowe,izapewnelokalne,odkrycia.
Biorącpoduwagęcałokształtproblematyki
przedstawionejwdalszychrozdziałachniniej-
szejmonograi,nasuwająsiędwieuwaginatury
ogólnej.Popierwsze,monetyantycznestanowią
najliczniejsząkategorięprzedmiotówantycznych
użytkowanychwwielorakisposóbwśredniowie-
czuiwokresienowożytnymnaterenachEuropy
Środkowej,Wschodniejiłnocnej,rozpatrywa-
nychcałościowo.Podrugie,monetyantyczne
użytkowanenatychobszarachstanowiąbardzo
niewielkączęśćmonet,wprzeważającejmierze
pochodzącychzaktualnychemisjiipozostających
14