Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Pojęcieikonstrukcjanormatywnawywłaszczenia
19
przedsiębiorstwpaństwowych”
.Innymisłowy,wmyślprzywołanegoprzepisu,wywłaszczenie
byłoinstrumentem,zapomocąktóregomiałonastąpićusankcjonowanieistniejącychstanów
faktycznych.Znaczącymodstępstwemodprzyjmowanychdotejporyrozwiązańbyłoprzy-
jęcie,żewywłaszczeniedokonywanebyłozmocąwsteczną(extunc)ipolegałonaodjęciu
prawawłasnościzdniem9maja1945r.(art.1ust.3dekretu).Docechcharakterystycznych
omawianejregulacjizaliczyćwypadarównieżcezuręczasowądlawystąpieniazwnioskiem
owywłaszczenie,tj.dzień31grudnia1950r.(art.3ust.1dekretu).Wywłaszczeniedotyczyło
nieruchomościjużznajdującychsięwewładaniuSkarbuPaństwabądźteżprzedsiębiorstw
państwowych,nacowskazywałatreśćart.2ust.1i2omawianegoaktu.
Drugizwymienionychaktów,tj.dekretzdnia26kwietnia1949r.,wsposóbdaleko
bardziejobszernyiprecyzyjnynormowałzagadnieniewywłaszczenia.Oilebowiemde-
kret7kwietnia1948r.miałnaceluwspomnianejużwyżejdoprowadzeniestanuprawne-
gonieruchomościdozgodnościzestanemfaktycznym,awywłaszczeniedokonywanebyło
zmocąwsteczną,otyledekretzroku1949możnauznaćzaaktwywłaszczeniowy,mający
zazadanieuregulowanietrybuuzyskaniaprawdonieruchomościpodprzyszłeinwestycje.
Omawiająctęregulację,wpierwszejkolejnościwypadazwrócićuwagęnajejzakres
podmiotowy.Wart.2dekretuustanowionobowiemzasadę,żeprawoprzejmowania,na-
bywania,zbywaniaiprzekazywanianieruchomościwtrybienimokreślonymsłużyłowy-
konawcomnarodowychplanówgospodarczych.Wdalszejczęścitegoprzepisu,wpkt1-6,
wsposóbprzykładowywymienionopodmiotybędącerealizatoramitychplanów33,jednak-
że,zuwaginaużytyzwrotnwszczególności”
,niemożnauznać,żebyłtokatalogzamknięty.
Doniewątpliwychmankamentówomawianegodekretuzaliczyćwypadaprzede
wszystkimregulacjędotyczącąkonstrukcjisamegownioskuowywłaszczenie,awszcze-
gólnościwymógnogólnego”sformułowaniaceluwywłaszczenia(art.17ust.2pkt5dekre-
tu)34.Zperspektywyczasuwidać,jakietrudnościpowstająwprzypadkachkonieczności
interpretacjicelówwywłaszczeniawpostępowaniachdotyczącychzwrotuwywłaszczo-
nychnieruchomości35.
Kolejnąregulacją,którawsposóbkompleksowynormowałakwestiewywłaszczania,
byłaustawazdnia12marca1958r.ozasadachitrybiewywłaszczanianieruchomości36.
33
Przywołanyprzepisprzyznawałprawodonabywanianieruchomości:
1)władzomiurzędompaństwowym,
2)zakładomiinstytucjompaństwowym,instytucjomubezpieczeńspołecznych,zakładomubezpieczeń,
przedsiębiorstwompaństwowymipodzarządempaństwowym,bankom,
3)spółkomprawacywilnegoihandlowego,wktórychSkarbPaństwa,przedsiębiorstwapaństwowealboinne
osobyprawneprawapublicznegoposiadająudziałwynoszącyponad50%kapitałuzakładowego,
4)organizacjomsamorządugospodarczegoorazstowarzyszeniomwyższejużyteczności,
5)centralomspółdzielniicentralomspółdzielczo-państwowym,
6)spółdzielniom.
34
Przepisten,wymieniającelementywnioskuowszczęciepostępowaniawywłaszczeniowego,wskazywał,że
należywnimnwskazaćwsposóbogólnycelwywłaszczenia”
.
35
Por.uwagipoczynioneprzezWojewódzkiSądAdministracyjnywKielcachwwyrokuzdnia30stycznia
2008r.,sygn.aktIISA/Ke690/07-Lexnr365801,atakżewyrokWSAwWarszawiezdnia6grudnia2007r.,
sygn.aktISA/Wa1556/07-Lexnr451429.
36
Dz.U.nr17,poz.70,zezm.
