Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Setkamłodychmężczyznikobiet.
Wszyscyonispoczywająpodtopolami,tujamiiklonami,
naskwerzeprzyspokojnejulicywśródmieszkalnychbloków
–wrośnięciwtkankętętniącegożyciemmiasta,obecnipomimo
nieobecności–podcegłami,kamieniamiigruzem,zastyglipośród
ruin,wmiejscugdzieumilkłyichserca–zastrzeleni,zagazowani
irozerwaninastrzępy.
Niniejszahistoriatoopowieśćożołnierzach,którzynienosili
mundurów.Nieznaliwojskowegodrylu,nieposługiwalisięarmijnym
rytuałemaninieposiadaliwojskowychstopni.Zamiasttegomieli
zniszczone,brudnemarynarkizoberwanymikieszeniami,podarte,
wiązanesznurkamispodnieiwwiększościzamiasthełmówifurażerek
nosiliczapkiiszareberety.Walczylizeświadomościąnieuchronnej
klęski.Agdyumieraliwzatłoczonym,pełnymdymuitrującychgazów
masowymgrobie,niemyślelizapewne,żektokolwiekikiedykolwiek
wydobędzieichimiona,opiszecierpieniaoraznadaichmęczeństwu
formęliterackiejsagi.
Podczaskilkuletniejpracynadtąpowieściąnieustanniezadawałem
sobiepytanie(iwciążjesobiezadaję)–czymammoralneprawoiczy
dysponujęwystarczającymtalentemiwarsztatemliterackim,aby
udźwignąćbrzemiętegotematu–tymbardziejiżniedościgłe
świadectwooZagładzieorazopowstaniuwwarszawskimgetcie
stanowiąlicznewspomnienia,relacjeidziennikiopublikowane
powojnieprzezjegonaocznychświadków–MarkaEdelmana,Icchaka
Cukiermana,CywięLubetkiniwieluinnych.Wwiększości
przypadkówsątoświadectwaznakomite–itozarównopodwzględem
faktograficznym,jakiartystycznym.
Świadomoczywistegofaktu,iżżadnaliterackanarracjaniemoże
miećambicjidorównywaniaświadectwomepoki,podjąłemjednak
towyzwanie,wychodzączzałożenia,żepamięćoZagładziemusibyć
ożywianaiodnawianawróżnysposób–takżeprzywykorzystaniu
