Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwagiwstępne/
PolacystojąprzedważnądecyzjąwsprawieOtwartychFunduszyEmerytalnych(OFE),stanowiącychod1999r.
przymusowyfilarkapitałowywsystemieemerytalnym.Okazałosię,żeustanowienieOFEnietylkonie
rozwiązałożadnychproblemówwtymsystemie,alestałosięogromnymzagrożeniemdlafinansówpublicznych
naszegokraju,awrezultaciecałejgospodarkiibezpieczeństwapaństwa.Corazwięcejosóbdostrzega,żeOFE
torozwiązaniekrzywdzącezpunktuwidzeniaprzyszłegoemeryta.Funduszetenietylkoniesąwstaniezapewnić
emeryturpodplamami,obiecywanychprzeztwórcówreformyz1999r.,aleniemogąonezagwarantować
jakichkolwiekemerytur.Wwynikutejreformypoziomemeryturwnaszymkrajuzostałzredukowanyoponad
połowę.Wiedzanatentematzaczęłaprzenikaćdospołeczeństwadopieroniedawno.Wokresiewprowadzania
reformyfakttenzostałskutecznieusuniętyzdebatypublicznej,aspołeczeństwobyłonieustanieprzekonywane,
żewprowadzonezmianywsystemieemerytalnymsątakdobre,żesąprzedmiotempodziwuizazdrościzestrony
innychkrajów.Dziwnewięcjestto,żewogólenieznalazłynaśladowców.
Jednostronna,masowapropagandanarzeczOFE,realizowanawtamtymokresie,wprowadziławbłąd
społeczeństwo,amilionyosób,któreniemusiałyprzystąpićdoOFE,zdecydowałosiętozrobićnaskutekobietnic
wysokichemeryturimożliwościdziedziczeniaśrodkówzfunduszy.Propagandata,bazującanapodważaniu
zaufaniadopaństwowegosystemuemerytalnegoiZakładuUbezpieczeńSpołecznych,poczyniłatrudne
donaprawieniaszkodywświadomościspołecznej.Forsowanabyłaijestzasada„ilesobieodłożysz,takąbędziesz
miećemeryturę”.Zasadata,wyrażającaskrajnyneoliberalizmtwórcówOFE,podważapodstawowezasady
systemuzabezpieczeniaspołecznego.Jejrealizacjaspychawielkiegrupyspołecznewtrudnedowyobrażenia
ubóstwoijestwyrazemnadaniapriorytetuinteresomekonomicznymniewielkiejmniejszości,związanejzrynkiem
finansowymiwielkimkapitałem,kosztemwiększościspołeczeństwa.
Reformaemerytalnaz1999r.zostaławPolsceprzeprowadzonapodnaciskiemmiędzynarodowychinstytucji
finansowych(towarzystwaubezpieczeniowe,banki)iwspierającychjetakichorganizacjijakBankŚwiatowy
iMiędzynarodowyFunduszWalutowy.NapodstawiedoświadczeńreformyemerytalnejwChileinstytucje
tedostrzegły,żeustanowienieprzymusowegofilarakapitałowego,czyliprywatyzacjaemerytur,możestanowić
źródłowielkichzyskównadziesięciolecia.Stworzenietakiegofilaraudałoimsięwymusićtylkonakrajach
słabych,przeżywającychpoważneproblemygospodarczeiuzależnionychodmiędzynarodowychpożyczek.
Społeczeństwakrajówwysokorozwiniętychniedopuściłydoustanowieniatakiegofilarausiebie,uznając,żejest
onrozwiązaniemszkodliwymzarównozpunktuwidzeniaemeryta,jakicałegopaństwa.Wpraktycewięc,
jedyniegrupakrajówAmerykiŁacińskiej,AzjiorazEuropyŚrodkowejiWschodniejprzeprowadziłareformy
emerytalnezakładająceprzekazanieczęściskładkiemerytalnejdozarządzaniaprzezprywatneinstytucje
finansowe.Dotejporywiększośćztychkrajówdokonałajużalbocałkowitejlikwidacjiprzymusowegofilara
kapitałowego,alboznaczącogoograniczyła.
PolskaoddłuższegoczasuborykasięzproblemamiwynikającymizistnieniaOFE.Najważniejszyznich
toogromne,dodatkowezadłużeniepaństwa,będącewynikiemkoniecznościrefundowaniaubytkuskładki
emerytalnejidącejdoinwestowanianarynkufinansowymzamiastnawypłatębieżącychemerytur.Przyrost
połowydługupublicznegood1999r.jestwynikiemstworzeniaprzymusowegofilarakapitałowego.Powstało
zagrożenieprzekroczeniawnieodległymczasieokreślonychwustawieofinansachpublicznychiKonstytucji
RPprogówostrożnościowychdotyczącychrelacjidługupublicznegodoPKB.PonieważdalszefinansowanieOFE
poprzezzadłużaniepaństwamożeokazaćsięniemożliwe,tokontynuacjafilarakapitałowegobędziewymagała
odpolskiegospołeczeństwaogromnychwyrzeczeń.Pozabolesnymipoświęceniamispołecznymiiobniżeniem
poziomużycia,oznaczatodrastyczniezmniejszenieszansrozwojowychkraju,wtymszansnapowstrzymanie
młodychludziprzedemigracją.
Młodepokoleniepowinnosobieuświadomić,żeOFEtoniejestproblem,którybędziegodotyczył
zakilkadziesiątlat.OFEtonietylkokwestiaprzyszłychemerytur,toprzedewszystkimproblemdnia
dzisiejszego.Wwynikureformyz1999r.stworzonoogromnywydatekpubliczny,którynabieżącoobciąża
polskiefinansepubliczne,dramatycznieograniczamożliwościsfinansowaniapolitykiprorodzinnejiwsparcia
młodychrodzin,niezbędnegodlaodwrócenianegatywnychtendencjidemograficznych.WiększośćkrajówUnii
Europejskiejwostatnichkilkunastulatachistotniepoprawiłaswąsytuacjędemograficzną,awPolscedalej
sytuacjatanależydonajgorszychwUnii.Zamiastpodejmowaćrealnedziałanianarzeczpoprawytejsytuacji
istworzeniawarunkówdodynamicznegorozwojugospodarki,wwynikureformyemerytalnejz1999r.
wykreowanoOFE–gigantycznezagrożeniedlapaństwaispołeczeństwa.
Celemniniejszejpracyjestpokazanie,jaktosięstało,żewwynikutejreformyPolskazostaławciągnięta
wpułapkę,zktórejbardzotrudnojestterazsięwyrwać.Przedstawionezostanąwięcuwarunkowaniazewnętrzne
iwewnętrzneprzeprowadzeniawnaszymkrajuprywatyzacjiznacznejczęścisystemuemerytalnego.Analizie
