Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nakładówinwestycyjnych[Pajestka,1965,s.237].Pojawiłasiętakże,
wpolskiejliteraturzeprzedmiotu,interpretacjacyklukoniunkturalne-
go,którązaproponowałA.Szeworski.Wedługniegocyklkoniunktural-
nytowewnętrznymechanizmrozwojowygospodarkikapitalistycznej,
polegającynaswoistejformieprzejawianiasięiprzezwyciężaniajej
sprzecznościpoprzezkryzysynadprodukcji[Szeworski,1987,s.336].
Jużwtedydostrzegano,żewahaniakoniunkturyniezawszemają
charakterregularny.Możeróżnićjedługość,amplitudawahańoraz
kierunektrendu.Głównymiprzyczynamiodwróceniakierunkutrendu
mogąbyćtakiezjawiska,jak:
„postęptechnicznyitechnologicznyprowadzącydoodejściaod
przestarzałychmateriałówitechnologiinarzecznowych,
zmianyregulacjiprawnych(związanychprzedewszystkimzochro-
nąśrodowiskanaturalnego)prowadzącychdodokonywaniazmian
wprocesachwytwórczych,
rozwójnaukowo-technicznyizwiązaneznimpowstawanienowych
gałęziprodukcji,atymsamymograniczeniewytwórczościstarych
gałęzi”[Pałaszewski,2009,s.161].
ROZWÓJTEORIICYKLIKONIUNKTURALNYCHIFLUKTUACJI
12
Wahaniaaktywnościgospodarczejmogąprzybieraćnietylkopo-
staćcyklikoniunkturalnych,alerównieżwahańprzypadkowych,sezo-
nowychorazlokalnych,odnoszącychsiędookreślonegosektoragospo-
darki.Stądzasadnyjestpodziałwahańaktywnościgospodarczejdoko-
nanyprzezJamesaArthuraEsteya,którywyróżnia:
1.Zmianydługookresowe-trendy.Wyrażajązwyżkowąlubzniżko-
wątrwałątendencjęrozwojową,ujawniającąsięwjakiejśdziedzinie
działalnościwciągustosunkowodługichokresówczasu.
2.Wahaniasezonowe.Sątozmianynasileniadziałalnościdokonujące
sięnaprzestrzenirokukalendarzowegoiwynikająceprzypuszczalnie
zezjawiskzwiązanychbezpośredniolubpośredniozporamiroku.
3.Wahaniacykliczne.Sąfalowymiwahaniamidziałalnościgospodar-
czej,którychcechącharakterystycznąsąpowtarzającesięfazyroz-
wojuikurczeniasiędziałalnościgospodarczejnaprzestrzeniokre-
sówczasudłuższychniżrok.
4.Różnegorodzajuwahaniaprzypadkowe.Sątonieregularne,niecy-
klicznezmianywdziałalnościgospodarczej,wynikająceznieustan-
negowystępowaniaróżnegorodzajuzjawisk,oddziałującychnaży-
ciegospodarcze[Estey,1959,s.6].
Wewspółczesnychgospodarkachrynkowychdominującykleko-
niunkturalne,wahaniasezonowezwiązanezrynkiemrolnymorazzmiany
