Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Współczesnemyślenieokoncepcjachliberalnychnapotykanawielebarierwy-
nikającychzsamejinterpretacjiliberalizmu.Dlahistorykaideipolitycznejlibe-
ralizmjestpojęciembardzoszerokim,możemymówić,żejestswoistymzbiorem
różnorodnychidei1.Nietrudnorównieżzauważyć,żeliberalizm,jakkażdyztra-
dycyjnychnurtówwmyślipolitycznej,podlegałprzeobrażeniomwynikającymze
zmianspołecznych,gospodarczychczycywilizacyjnych.Procesyteprzebiegały
niejednorodniewpaństwacheuropejskichiStanachZjednoczonych,miałyzu-
pełnieinnycharakternietylkozewzględunaprzeszłośćhistoryczną,ale–cojest
bardziejwidoczne–takżenaznaczenieideiliberalnychwrozwojuwspółczesnych
koncepcjipolitycznych.Pamiętajmy,żewświadomościprzeciętnegoAmeryka-
ninakoncepcjeliberalnemająlewicowycharakter,podczasgdyEuropejczykowi
kojarząsięzpolitycznymiwizjamicentro-prawicowymiczywręczprawicowymi.
Ideeliberalne,szczególniewobszarachdemokracjiiekonomii,przenikałydo
innychkoncepcjifunkcjonującychwdoktrynachimyślipolitycznej.
Cyklicznośćnawrotudokoncepcjiliberalnychjestwidocznaprzezniemal
całyXXwiek.Przyczyminterpretacjeekonomiczneupowszechnianeprzezzwo-
lennikówwolnegorynkustająsiędominującewostatnichtrzechjegodekadach.
Wartościproponowaneprzezliberałówsąakceptowaneizapożyczaneprzezso-
cjaldemokratówikonserwatystów–wydająsięoneatrakcyjnewwielupaństwach,
odPacyfikupoAtlantyk.
Zupełnieodmiennieprocesyteprzebiegaływpaństwachpostkomunistycz-
nych.Racjęmająautorzyokreślenia,żepojęcieliberalizmuwtejczęścinaszego
1
J.Szackipisał:DLiberalizmtonazwaogólnaobszernegozbioruwieluróżnychidei,dok-
trynipraktyk,spośródktórychci,którzyprzychodząpóźniej,dokonująwyboru”.J.Szacki,Libe-
ralizmpokomunizmie,Warszawa1994,s.19.
