Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
nObraz.Słowo.Gest”
jakodwabieguny,wokółktórychistniejądwaróżneświaty-intelektualny
iprymitywny.
Dźwiękiiobrazysąwistociemimoiżróżnymi,tojednakmocnozsobą
powiązanymizjawiskami.Najbliżejimdopierwszych,naturalnychpercep-
tówdostępnychdladwóchpodstawowychzmysłów:wzrokuisłuchu.Waga,
jakąprzypisujemytymzmysłom,jestwielokrotniewiększaniżwagainnych
zmysłów(choćzapewneniesłusznieniedocenianych).Sąonepodstawowy-
mipredyspozycjami,którepozwalająnambyćsobąizsobąnatymświecie.
Oznaczato,żeposługiwaniasiętymizmysłamiludzienietraktująjakoprzy-
wileju,alejakocośoczywistego,naturalnegoipowszechnego.Organizujemy
światwokółsiebiewtakianieinnysposób,bomamyoczy,któremogąwi-
dzieć,iuszy,któremogąsłyszeć.Naszezmysłysłuchuiwzrokusąspecyficznie
ograniczone(możemywidziećpewienzakreskolorów,słyszećpewienzakres
dźwięków,widziećobrazwzakresie180stopni,słyszećwprzedzialeokoło
120decybeli),aleitakwydajenamsię,żetonajbardziejnaturalnezjawi-
ska,iodruchowosądzimy,żedane,któredziękitakograniczonymzmysłom
pozyskujemy,niewieleróżniąsięodtego,cojeszczemożnabyusłyszećlub
zobaczyć.Tedwazmysłypozwalająnambyćsobąjakogatunkowiludzkiemu.
Dziękinimmożemyteżbyćzsobą.Toonewpierwszejkolejnościsłużądo
komunikacjizeświatemiinnymiprzedstawicielaminaszegogatunku.Oczy-
wiście,żemożemysiędotykać,dziękismakowirozpoznawać,cojadalne,aco
nie,zaśzapachemkomunikowaćchęćlubniechęćdobyciazinnymi,jednak
todziękidziałaniuoczuiuszumogliśmyzacząćsięzsobąkomunikować,słu-
chająciobserwując,wytwarzającperceptysłuchoweiwzrokowe,którerodzą
sięwbezpośredniejinterakcjiczłowiekazczłowiekiem.
Wnajbardziejpodstawowej,prototypowejipowszechnejformieludzkiej
komunikacji,jakąjestdialogtwarząwtwarz,słowomprawiezawszetowarzy-
szązachowania.Niemożnasięniezachowywać,ajakpowiedząw1967roku
PaulWatzlawick,JanetBeavinBavelasiDonJackson(2014)-niemożnanie
komunikować.Grymastwarzy,spojrzenie,dotyk,ruchygłowy,nógczytuło-
wia,grazprzestrzeniąiodległością(zmniejszanielubzwiększaniedystansu
fizycznegomiędzyuczestnikami),aprzedewszystkimruchyrąk(ramion,
dłoni)wprzestrzenikomunikacjiwspółistniejązesłowami.
Słowateniesąpoprostutekstem,sążywymtworzeniemoskomplikowa-
nejstrukturzewokalnej,wktórejdynamika,tempo,głośność,barwa,pauzy
idźwiękiniewyrazowestanowiąznaczącetworzywo(jegoformaitreśćdają
sięrozdzielićtylkonapotrzebyanalizformalnych).Językmówionykreuje
inneinterakcjespołeczneniżjęzykpisany.Kulturyprzedpiśmienne(jaką
imy,cywilizacjazpiętnempiśmiennościwgenachkulturowych,byliśmy),
kulturyopartenasłowiemówionymniezatraciłyzwiązkumiędzysłowem
izachowaniem.Związektenstanowirdzeńmówioności.Opowieścisnute
