Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cyniewiedzieli,jakmająsięustosunkowaćdozainicjowanegoprzezPiłsud-
skiegoprzewrotuwojskowego.Wwygłaszanychprzemówieniachpodkreś-
lali,żeuważająsięzapiłsudczykówiwznosiliokrzykinacześćmarszałka,
wyrażającjednocześnieobawyojegodalszelosy.Zachwilęjednakdekla-
rowali,żeczłonkowie„Strzelca”wGnieźnieuznająlegalny,urzędujący
rządiwznosiliokrzykinacześćprezydentaRP.Ozupełnymzagubieniu
działaczymożeświadczyćprzemówienieprezesaDembińskiego,który„po-
pieraideeswegowodzaPiłsudskiego,jednakowożpotępiaekscesy,które
wyłoniłysięwWarszawieinienosisięzzamiaremwywołaniabuntu
wtutejszymmieście”.Powypowiedzeniutakiejdeklaracjimówcazazna-
czył,żepopieralegalnyrządiwzniósłokrzyknacześćMarszałka.Warto
równieżzwrócićuwagę,żepodczaszebraniastaranosiępoczątkowowy-
powiadaćrozważnieibezemocji.PrzemawiającypoDembińskimPanowicz
wyraziłobawy,byczynnikirządowenieogłosiły,że„Strzelec”wGnieźnie
prowadzidziałaniakonspiracyjne,skierowaneprzeciwkolegalnemurzą-
dowi.Czybyłytoobawyspowodowaneszacunkiemdlalegalnychkonsty-
tucyjnychwładz,czyteżreakcjananastrojepanującewśrodowiskachen-
deckichiwśródurzędnikówadministracjipaństwowejwWielkopolsce,
trudnodziśokreślić.Ztreściinformacjizawartychwraporciemożnawy-
wnioskować,żezupływemczasuwśródzgromadzonychzaczynałyjednak
dominowaćemocjeipocząłwzrastaćbojowyduch.GdykomendantGnieź-
nieńskiegoOddziałuZSTomaszewski„potępiałopieszałośćStrzelców,przy
czymwyłuszczałkaryzaniestawiennictwo[ł]ktośzupełnienagleza-
krzyknął:»ZarazpójdziemynaulicęChrobregoizrobimypochód«”57.Czy
takzrobiono-niewiadomo.
Wtymsamymczasie(odgodz.19.00)nastrzelnicyprzyulicyTrzeme-
szeńskiejwGnieźnie„urządzałystowarzyszeniawojskowo-wychowawcze
zbiórkę”.Jaknapisanowkolejnymzraportów,zgromadzilisiętamczłon-
kowiePPS,„Strzelca”,PSL„Wyzwolenia”,„wieluwidzów”orazbezrobot-
ni,„którzywołalichleba,pracyidawaliokrzykinaPiłsudskiego”.Naza-
kończeniemanifestacji,ogodz.19.50zaśpiewano„Boże,cośPolskę”i„My
PierwszaBrygada”.ZgromadzenipomaszerowaliwkierunkuulicyChro-
brego,apochódwmiaręzbliżaniasiędocentrumrósłiosiągnąłliczbęokoło
2000osób.Byćmożedotegopochodudołączylirównieżwyżejwspomniani
strzelcy.
Kiedypochóddotarłdocentrummiasta,postawionywstangotowości
oddziałpolicji,prawdopodobniewspomaganyprzezuzbrojonychakademi-
kóworazczłonkóworganizacjiendeckichichadeckichrozproszyłzwolen-
___
___
___
___
___
___
___
__
57RaportzzebraniaZwiązkuStrzeleckiegowdniu14maja1926r.,APGniezno,Akta
MiastaGniezna,2700,[b.pag.].
46