Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
istotnymelementemwwiększościpaństwdemokratycznych,bezwzglę-
dunafunkcjonującytamsysteminstytucjipolitycznych.
Niewątpliwiewewspółczesnychdemokracjachinstytucjaprezydenta
maszczególnycharakter,cojestzwiązaneztym,żenależydotychorga-
nówpaństwowych,którepostrzeganejakonajważniejszeitymsamym
wywołującenajwięcejemocjispołecznych.Decydujeotymprzedewszyst-
kimjednoosobowycharakterprezydentury,łączącycechyjednoosobo-
wegokierownictwa,jednoosobowejodpowiedzialnościijednoosobowej
reprezentacjiinteresówpaństwa.TakżewPolsceinstytucjaprezydenta
(mimoustrojowodośćsłabejpozycji)postrzeganajestprzezspołeczeń-
stwojakotaokluczowymznaczeniu.
Zaznaczyćwtymmiejscunależy,pozycjaustrojowaprezydentaRP
natlepozostałychorganówpaństwawzasadniczejmierzezostaławy-
znaczonanapodstawieparlamentarnegosystemurządów,wtymprzede
wszystkimprzezkonstytucyjnązasadętrójpodziałuwładzypaństwowej,
któralokujegłowępaństwa(wrazzRadąMinistrów)wobrębiedualistycz-
nejegzekutywy3.Podkreślićnależy,żerestytucjaurzęduprezydentaRP
nastąpiłanaprzełomielat80.i90.XXwieku.Wcześniejbyłaonatrwa-
łymelementemporządkuinstytucjonalnegoIIRzeczypospolitej(1922-
1939).Naprzełomieponad35lat,przypadającychnaokresodmomentu
transformacjiustrojowejdoczasuostatniejprezydenckiejelekcjiwroku
2015,wielezmieniłosięwkontekściepozycjiustrojowejprezydenta,jak
równieżzasadjegowyboruiprowadzeniasamejkampaniiwyborczej.
JakpiszeWaldemarWojtasik,nwprowadzonywmyślKonstytucjiz1997
r.modelprezydenturywPolscedalekijestod»silnego«.Utrzymanojed-
nakzasadęobejmowaniastanowiskagłowypaństwawdrodzewyborów
powszechnych,costwarzaprezydentowiuprawomocnienierównetemu,
jakiemająSejmiSenat”4.
PolitycznapozycjaidziałalnośćPrezydentaorazcałejegzekutywy
wPolscemożebyćwzmocnionawsytuacjigdywwyborachparlamen-
3M.Wojcieszko,Pozycjaustrojowawybranychorganówpaństwawkontekściereali-
zacjiprzezniezadańwobszarzeobronności,nZeszytyNaukoweWSOWL”2012,nr163,
s.6,za:J.Ciapała,PrezydentwsystemieustrojowymPolski(1989-1997),Warszawa1999.
4W
.Wojtasik,Funkcjewyborów…,op.cit.,s.196,por:A.Antoszewski,Instytucje
władzyustawodawczejiwykonawczej,[w:]A.Antoszewski,R.Herbut(red.),Polityka
wPolscewlatach90.Wybraneproblemy,Wrocław1999,s.109.
6