Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
INNOWACYJNOŚĆPUBLICZNAWKONTEKŚCIEIWYMIARACH…|13
Właściwszejestpostrzeganiepodmiotowościpolitycznejjakorezultatupewnych
motywacji,któremajązwiązekzukłademrelacjispołecznych,norm,wzorów
iregułnimikierujących.Wszystkietedeterminanty,określającekontekstpoli-
tyki,mieszcząsięwsferzezjawiskświadomościowych.
Odpowiedziąnatakąstrukturępoznawczączłowiekajestnarracjaaksjo-
logiczna,któratowarzyszyoperacjonalizacjilartykulacjiinteresówistanowi
zasadniczykontekstpolityki.Kreatywnośćludzkiegoumysłupozwalatworzyć
tegotypuabstrakcyjno-symbolicznekombinacje,wyznaczającalternatywną
wersjęrzeczywistościorazwzmacniającjejperswazję6.Władczywybórjednej
znarracjioznaczazainicjowaniepewnegomodeluładu,awięcregułkreacji,
ochronyidystrybucjidóbrpublicznychorazzasobówwspólnych.Ostatecznie
jednakkwestiatego,nailedanymodelspełniakryteriamaterialnejracjonalności
pozostajedyskusyjna.Owaarbitralnośćdlawielugrupoznaczaćmożejedynie
iluzjęsprawiedliwości,comobilizujejedodziałaniawsytuacji,wktórejich
potrzebysąniezaspokojone.Innymisłowy-uwarunkowanianaturalne,decydu-
jąceoludzkiejwspółzależności,choćwytwarzająmotywacjędowspółdziałania
wosiąganiuwspólnychcelów,musząkonfrontowaćsięzproblemamidominacji
interesówikulturyrywalizacji,aprzedewszystkimemocjonalnychdeterminant
podmiotowości7.Wtensposóbdostarczanajestspołecznaenergia,napędzająca
permanentnyprocespolityki,którywwiększymstopniustajesięarenąemocji,
aniżelisystematycznejrefleksji.
Wspomnianyproceskreacji,ochronyidystrybucjidóbrpublicznychoraz
zasobówwspólnychzachodziwramachwyróżnionegomechanizmumetaregu-
lacji,awięcswoistegojądrapolityki,złożonegozjejzasadniczychwymiarów.
Popierwszechodzituoinstytucjonalnyporządek,składającysięnastrukturę
związkupolitycznego,podrugie-owymiarrelacjispołecznych.Obawymiary
wypełniająprzestrzeńaktywnościpolitycznej.Wperspektywiehistorycznej
przyniosłotobogatyrepertuarformipostacipolityki.Społecznyinstynktczło-
wiekasprawia,żeludziodpoczątkucharakteryzowałaskłonnośćdoinstytucjo-
nalizowaniaaktywności.Dziękistabilnymipowielanymwzorcomzachowań
byłoinadalmożliwejestwspólnedziałanie8.Winnymprzypadkuzakażdym
razemludziemusielibyrenegocjowaćnowe,przygodnieobowiązującezasady.
Znaczenietakichregułszczególniewzrosłowmomencieewolucjidowiększych
skupiskspołecznych9.
6M.S.Gazzaniga,Istotaczłowieczeństwa.Cosprawiażejesteśmywyjątkowi,Sopot2011,s.205.
7J.M.Smith,E.Szathmary,TeMajorTransitionsinEvolution,Oxford2008,s.36-54.
8Por.S.P
.Huntington,PoliticalOrderinChangingSocieties,NewHeaven2006,s.12.
9Zob.szerzejnatemathistoriiinstytucjonalizacji:A.Chodubski,Instytucjonalizacjajakoproces
historycznyikulturowy,[w:]Idee-instytucje-demokracja,red.L.Rubisz,Toruń2006,s.9-26.
