Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rzekiGiłwy.JejnazwaznajdujesięwdokumentachzXIVwieku,kiedy
to19maja1352r.KapitułaWarmińskawydaładekretlokacyjnydlawsi
ikościoła36.WXIVwiekuwybudowanotukościółdrewniany,awXV
w.murowany,podwezwaniemNarodzeniaNajświętszejMariiPanny.
Pierwszaświątyniabyłamała,wzniesionanawysokiejpodmurówce
zkamienipolnych.Drugąświątynięwybudowanozcegieł.Kościółten
konsekrowałbpsufraganJanWilde31marca1500r.37Parafiabyłazna-
nazkultuObrazuMatkiBoskiejGietrzwałdzkiej.Pierwszawzmianka
ojegoistnieniuwkościelegietrzwałdzkimpochodzizXVIw.,został
namalowanyprzeznieznanegomalarza.PrzedstawiaMaryjęzDzieciąt-
kiemJezus.Naobraziewidniejenapis:AveReginaCoelorum,AveDo-
minaAngelorum38.
NazwaniemieckaGietrzwałdutoDitrichswalde.Wdokumencie
lokacyjnymużytonazwydlatejmiejscowościDytherichswaltitakją
określanowróżnychpisowniachdo1945r.Porazpierwszynowanazwa
wbrzmieniupolskimGietrzwałdpojawiasięwnazewnictwieużytym
przezWojciechaKętrzyńskiegow1879roku39.NazwaDytherichswald
oznaczawedługViktoraRoehricha,znawcykwestiikolonizacjiWarmii,
dziewiczylasi,byćmoże,jestonapochodzeniapruskiego.Awborach
warmińskichznajdowałosięsporoniewielkichosad40.
Wczasieadministrowaniadóbrkapitulnychwkomornictwieolsz-
tyńskimwlatach1516-1519i1520-1521Gietrzwałdnawiedziłkanonik
warmińskiMikołajKopernik,ponieważGietrzwałdiposiadłościnale-
żałydokapitułyolsztyńskiej.M.Kopernikprzybyłtu6kwietnia1519
roku.Zapisałwsporządzonychnotatkachnazywanychlokacjąłanów
opuszczonych:nUrbanGunterobjął4łany,zktórychzbiegłJakubRape.
36ScriptoresRerumWarmiensiumoderQuellenschriftenzurGeschichteErm-
land,w:MonumentaHistoriaeWarmiensis,Bd1,Hrsg.C.P.Woelky,J.M.Saage,
Bransberg1866,s.421.
37CodexDiplomaticusWarmiensis,w:MonumentaHistoriaeWarmiensis,BD
2,Hrsg.C.P.Woelky.J.M.Saage,Mainz1864,s.179;por.W.Nowak,Historia
obrazuikultuMatkiBoskiejGietrzwałdzkiej,SW1977,t.XIV
,s.114.
38W.Nowak,Historiaobrazu,s.114-121.
39A.Pospieszylowa,ToponimiapołudniowejWarmii.NazwyMiejscowe,Olsz-
tyn1987,s.39-40.
40Por.S.Achremczyk,DziejeGietrzwałdudo1945roku,Olsztyn2002,s.7.
18
