Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
I.
StrategiczneinormatywnepodstawystosunkówPolski
zeStanamiZjednoczonymiwobszarzepolityczno-wojskowym
WokresieprezydenturyBarackaObamypojawiłysięzarzuty,żeniewierzyłon
wwyjątkowośćStanówZjednoczonych18.PrezydentObamarozumiałjednak,
żeUSAwkońcubędziemusiałopogodzićsięzutratąglobalnejdominacjiina-
uczyćfunkcjonowaćw„erzepoamerykańskiej”19.Bardziejprzychylałsięonku
rozwiązaniommultilateralnym,ponieważrozumiał,żesamodzielnienawetSta-
nyZjednoczoneniemogąprzeciwdziałaćwielunegatywnymzjawiskom.Zkolei
koncepcjaprezydentaDonaldaTrumpa„AmericaFirst”(„najpierwAmeryka”)
wzałożeniumiaładoprowadzićdoodbudowyiwzmocnieniaamerykańskiejpo-
tęgiijejpercepcji.Krytycywskazywalijednak,żeprowadziłaonadoporóżnienia
USAzwielomapaństwaminaświecie,wtymztradycyjnymisojusznikami,co
wefekciemiałoosłabiaćZachódisameStanyZjednoczone.Koncepcjaoce-
nianabyłajakoprzejawnowegoizolacjonizmu,gospodarczegoprotekcjonizmu
i„transakcyjnegorozumieniastosunkówmiędzypaństwowych,którewymagało
konkretnegoinatychmiastowegoodwzajemnieniasięzapomocizaangażo-
wanieUSA”20.Głównymtrendemwdoktryniepolitykizagranicznejprezydenta
Trumpabyłrealizmpolitycznyzdużądoząpopulizmu21.Akcentowanieunilatera-
lizmuibilateralizmuoraztransakcyjnepodejściemiałobyćrealizowanekosztem
szerszejwizjistrategicznejorazpromowanialiberalnychwartościwpolityceza-
granicznejibezpieczeństwa22.
ObózpolitycznyPrawaiSprawiedliwościopowiadasięzamodelemświa-
taunipolarnego,wktórymdominują,przedewszystkimwwymiarzewojsko-
wym,StanyZjednoczone23.JednocześniePiSchcemiećjaknajbliższestosunki
zglobalnymmocarstwem,comasięprzekładaćnazapewnieniePolscebez-
pieczeństwa.WokresieprezydenturyDonaldaTrumpawUSAzarównopre-
zydentAndrzejDuda,jakirządPolskipodejmowalizdecydowanedziałaniana
rzeczzacieśnieniastosunkówzeStanamiZjednoczonymi.Szczególnieaktyw-
nywtymzakresiebyłprezydentDuda,któryzabiegałobliskieosobisterela-
cjezprezydentemTrumpem.WedługambasadoraRPwWaszyngtoniePiotra
Wilczka(11.2016-…)dobrerelacjeprezydentówDudyiTrumpaprzekładaćsię
18
StephenBrooks,AmericanExceptionalismintheAgeofObama,Routledge:London-NewYork
2013,s.2.
19
RomanKuźniar,Pozimnowojennedwudziestolecie1989–2010.Stosunkimiędzynarodowe
naprzełomieXXiXXIwieku,WydawnictwoNaukoweScholar:Warszawa2011,s.342.
20
HartmutSpieker,ŚwiatowemocarstwoUSAczytojużschyłek?,tłum.PawełSeydak,Books
onDemand:Norderstedt2019,s.517-518.
21
EwelinaWaśko-Owsiejczuk,TheTenetsofTrumpismfromPoliticalRealismtoPopulism,
„PrzeglądPolitologiczny”2018,nr3,s.86.
22
BohdanSzklarski,PiotrIlowski,SearchingforSolidGroundinPolish-AmericanRelations
intheSecondYearoftheTrumpAdministration,„InternationalStudies.InterdisciplinaryPolitical
andCulturalJournal”2019,vol.23,no.1,s.79.
23
AlexanderLanoszka,Polandinatimeofgeopoliticalflux,„ContemporaryPolitics”2020,vol.26,
iss.4,s.469.