Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
RyszardKulik
1.3.Integralnanaturarzeczywistości
Punktemwyjściarefleksjiekopsychologicznejjestsystemowyobrazświata
kreślonyprzezwspółczesnąfizykęiekologię.Łączącgozodkryciamipsychologii
transpersonalnej,otrzymujemyspójnyiintegralnypoglądnanaturę,wtym
namiejsceczłowiekawsieciżycia.Przyjrzyjmysięzatemmiejscu,odjakiego
rozpoczynasięrefleksjaekopsychologiczna.
NapoczątkuXXw.nagrunciemechanikikwantowejzostałniemalcał-
kowicieodrzuconypogląd,jakobymateriaskładałasięzatomów,którebyły
niepodzielne,względnietrwałeiposiadaływłaściwesobiecechy.Okazałosię
bowiem,żeanielektron,aniżadeninnyatomowyobiektniemawewnętrznych
własnościniezależnychodśrodowiska.Cząstkielementarneniemajązna-
czeniajakoodrębnecałości,lecznależyjepojmowaćjedyniejakowzajemne
powiązaniamiędzyinnymicząsteczkami.Niesątowięc„rzeczy”wznaczeniu
czegośwyodrębnionegoistałego,araczejrelacjeizwiązki,któresązmienne,
nietrwałeiktóremożnaopisywaćjedyniejakoprocesyzachodzącezokreślonym
prawdopodobieństwem.Wtakimujęciurzeczywistośćjawisięjakozłożona
siećstosunkówizależnościmiędzyróżnymiczęściamiujednoliconejcałości
(Capra,1987).
Podobniejakwfizycecząstekelementarnychtrudnomówićoniezależnej,
wyodrębnionejjednostcefizycznej,taknagrunciebiologiiproblematyczne
jestistnienieniezależnegoorganizmu.Współczesnaekologiaopisującaprzy-
rodęwkategoriachrelacjiizwiązkówpodkreśla,żeorganizmysąsystemami
otwartymi,któremogąfunkcjonowaćibyćrozumianewyłączniewodniesieniu
dośrodowiska,zjegoożywioną(inneorganizmy)inieożywionązawartością.
Najdobitniejszymtegoprzykłademjestnieumiejętnośćfunkcjonowaniaorga-
nizmupozawłaściwymsobieśrodowiskiem(Łomnicki,2021).Nic,coistnieje,
nieistniejewyłączniesamowsobie.Raczejwspółistnieje,przenika,zależy,
wchodziwrelacjezinnymielementamiokreślonegoukładu(Bertalanfy,1994).
KenWilber(2002)natomiastsugeruje,żetazłożonasieć,wktórejmateria
ożywionaprzeplatasięznieożywioną,posiadastrukturęholarchiczną.Oznacza
to,żekażdyskładnikrzeczywistościjestcałością,którazawierawsobieinne
częściijednocześniestanowiskładnikwiększejcałości.Zatemholony,czyli
podstawoweskładnikirzeczywistości,sąpogrupowanewholarchie,które
uszeregowująholonywsposóbgniazdowy,gdziekażdy„mniejszy”holon
znajdujesięwewnątrzholonu„większego”
.
