Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szybko,ideetejednakprzyczyniłysięwznacznejmierzedoprzesunięciakatego-
riiopowiadaniazliteraturydoinnychobszarów,takich,jakchoćbyhistoria27.
Zwrotnarratywistycznymiałrównieżważkiekonsekwencjefilozoficzne:
[…]dziękiideinarracjimyślfilozoficznaznalazłastosowneprzesłankidlaprzesu-
nięciaodsubstancjalnegododynamicznegoujęciapodmiotu,zaśszlakprowadzący
odkartezjańskiego"myślę,więcjestem”,poprzezhermeneutyczne"rozumiem,więc
jestem”sfinalizowałsięwnarratywistycznym"opowiadam,więcjestem”28.
Wtendencjitejujawniasięzatemścisłepowiązaniekategoriinarracjizka-
tegoriąpodmiotuitożsamości.TowłaśniewtymsprzężeniuKatarzynaRo-
sner29upatrujeprzyczynęniezwykłejpopularnościpojęciaopowiadania
wrozmaitychdziedzinachnaukhumanistycznych,wskazującnafakt,żezdol-
nośćmyślenia,rozumianajakowyznacznikontologicznegostatusuczłowieka,
zostajedookreślonajako"samorozumienie”podmiotu,atymsamymtożsamość
pojmowanajestjużniejakocośzgórydanego,leczjako"zadanie”.Rozwój
wczasiedomagasięnarracyjnychram,stądopowiadaniesiebieiswojegożycia
jawisięjakopodstawowywymógtożsamościowej(auto)konstrukcji.Narracja
wydajesięnarzędziemnajlepszymdlazrozumieniategoprocesuprzezwzgląd
naswojączasowość(rozwójopowieści/historiiżyciawczasie)iskończoność
(początekikoniecopowieścijakoodnośnikdlanarodziniśmierci).Wliterac-
kimopowiadaniusekwencjewydarzeńukładająsięwspójnącałość–podobnie
autonarracjapodmiotuusensowniajegoegzystencjęidookreślajegobyciewo-
becsamegosiebieiinnych30.Jak,zaBarbarąHardy,wskazujeRosner,narracja
stajesiękategoriąodnoszonądopoznawczychfunkcjiczłowieka,przezco:
[…]niejestjużwswymznaczeniuprymarnymstrukturątekstukulturowego–baj-
ki,fikcjiliterackiejczynawetmitu–jeststrukturąludzkiego[…]rozumienia;jej
podstawowąfunkcjąniejesttworzenienarracjikulturowych,leczujmowaniena-
szegowłasnegożyciaorazrozwijającychsięwczasieprocesówizdarzeńzachodzą-
cychwświeciewcałościowestrukturysensu31.
Rzeczjasna,poglądyfilozofównarolęnarracjiwkonstruowaniutożsamoś-
ciludzkiejsązróżnicowane.PrzykładowodlaBarbaryHardynarracjarozumia-
najakostrukturapoznawczajestwrodzonąwłasnościączłowieka,zczymnie
dokońcazgadzasięchociażbyAlasdairMacIntyre.AutorDziedzictwacnoty
uważa,żezdolnośćnarracyjnajestnabytawdrodzesocjalizacji–dzieckouczy
___
____
___
___
___
27A.Burzyńska,dz.cyt.,s.46–47.
28Tamże,s.52.
29K.Rosner,Narracja,tożsamośćiczas,Universitas,Kraków2006.
30Tamże,s.6–7.
31Tamże,s.12.
25
