Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NaBliskimWschodziewstarożytnościczczonorusałkę–boginięKsię-
życa,którąSyryjczycynazywaliAtargat,aFilistyni–Derseto.Windyjskiej
mitologiistróżamiwódbyłyniebiańskienimfyapsary,grającenalutniach,
wChinachiJaponii–smokiiichżony.Wgreckichirzymskichmitach
występujemnóstwowodnychbogówiistot:króloceanówPosejdon
(Neptun),jegosynTryton,nimfymorskienereidy–córkiNereusa,rzeczne
najadyiwreszcieoceanidy.Trytonprzedstawianybyłzazwyczajzrybim
ogonem,pozostałeduchywodneczęstowyglądałyjakludzie.WBrytanii
iIrlandiipowstawałylegendyomorskichdziewicach,którezrzucająrybi
ogonprzedwyjściemnaląd.WSkandynawiiiNiemczechistotywodne
dzieliłysięnamorskieirzeczne.WeFrancji,Włoszech,PortugaliiiHisz-
paniinazywanojesyrenami.BohaterkafrancuskichlegendMeluzyna,
kobieta-wąż,przedstawianabyłaczasemrównieżjakorusałkazdwoma
ogonami.Wrosyjskichbajkachludowychwystępująduchywód–rusałki,
nadbrzeżneboginie,ałpasty.Wafrykańskichpodaniachsątowodneko-
bietyiwiedźmy.WlegendachpółnocnoamerykańskichIndianmówisię
omorskichbóstwachzdwomaogonamiidziewicach-rybach.Kultiodda-
wanieczcistarymbóstwompozostaływprzeszłości,leczwiarawrusałki,
mądreipotężneistotywodne,wciążżyjewdziełachsztuki.
Oilerusałkabyłareligijnymsymbolempokusyipodstępu,zakazjej
przedstawianiawsztuceiliteraturzenigdynieistniał.Szczególniedużo
balladonmorskimnarodzie”powstałowBrytaniiiSkandynawii,gdzie
rusałkastanowiłasymbolimperiumrządzącegomorzami,jejwizerunki
ozdabiałystatki,herbyibroń.
Stałezainteresowanietąpostaciądostrzegasięwutworachliterackich
wXIXiXXwieku1.Obrazrusałkistałsiędośćważkitakżewmuzyce.
Poświęconesąjej:UndineE.T.A.Hoffmanna2,PieśńrusałkiJ.Haydna,
poematsymfonicznyWodnikioperaRusałkaA.Dworzaka,niedokończona
operaLoreleiF.Liszta,UndynaC.Debussy’ego,M.Ravela.Rusałkipoja-
wiająsięwoperzeG.F.HaendlaRinaldoiwPierścieniuNibelunga
R.Wagnera.Wrosyjskiejmuzycezobrazemrusałkizwiązanesą:opery
1111111
1UndynaF.delaMotteFouqué,J.Giraudoux;RusałeczkaH.Ch.Andersena;Melizan-
daM.Maeterlincka;LoreleiH.Heinego,G
.Wellsa;rusałkiA.Puszkina,M.Ler-
montowa,W.Żukowskiego,N.Gogola,A.Tołstoja,A.Majkowa,A.Błoka,F.Soło-
guba,ŁesiUkrainkiitd.
2W1823r.GrillparzernapisałdlaL.vanBeethovenalibrettoMeluzyna,alezBerlina
odpowiedzieli,żemająjużUndynęFouquégo-HoffmannaiBeethovenodrzuciłten
plan.Wlatach30-40.XIXwiekuszczytemmodystałysięoperyZeifrieda,Hirszne-
ra,Lortzingawgtegowątku.
26
