Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JózefM.Fiszer
cqueville’a,zagrożonanieprzeznadmiardemokracji,leczprzezjejde-
ficyt.JaktrafniezauważaprofesorJanBaszkiewicz:nZależnośćmiędzy
szansamistabilnościdemokratycznejastudzeniemtemperaturykon-
fliktównadajegłębokisensprzyjmowanymdziśwkulturzeeuroamery-
kańskiejpoglądom,żedemokracjatorządywiększości,respektujące
uzasadnioneprawamniejszości”16.
UniaEuropejska–jakjużwspominałem–wymagadziśdalszego
wzmocnieniastrukturwspólnotowychipowszechnegokształtowania
świadomościeuropejskiejorazglobalnejwśródpaństwczłonkowskich
iichobywateli.Uniamateżpoważnekłopotyzkształtowaniemwspól-
notowegowymiarusprawiedliwości,obronyipolitykizagranicznej,
gdyżniejestonapaństwem,aintegracjazachodnioeuropejska,której
ukoronowaniemjestUE,przebiegałapodparasolemobronnymNATO,
wktórymgłównąrolęspełniałyStanyZjednoczone.Spowodowałoto
uzależnieniesystemuobronnegoUEicałejEuropyodzewnętrznego
mocarstwa,spozastrukturintegracyjnych.WrezultacietegoUEczyteż
szerzej–Europa,wciążniepotrafiązdefiniowaćnkimjesteśmy?”,
azwrotneuropejskaforteca”(fortessEurope),choćrzadkoostatnio
używanywUniiEuropejskich,wkrajachpozaeuropejskichnadalpozo-
stajesynonimemjejbrakuotwartościnaświatiglobalizację.
Tajemnicąpoliszynelajest,żeUniaEuropejskaznajdujesięnaroz-
drożu,alewieleosóbnadalnieuznaje,żetakjest.Starapowojennakon-
cepcjaSchumanaiMonetaniepasujedonowychwyzwańXXIwieku.
Okazałosię,żeideafederalistyczna,zakładającatworzeniencorazści-
ślejszegozwiązku”,ibędącasiłąnapędowąprocesuintegracjieuropej-
skiejprzezostatniesześćdziesiątlat,niejesttrwałymsposobemdal-
szegopostępowania.Ideatawyczerpałasię.Koncepcjenimwiększy,
tymlepszy”inpodejścieuniwersalne”niesąjużaktualne.
Odpowiedzialnąreakcjąnaobecnąsytuacjęjestznalezienienowej
definicjiwspółpracymiędzynarodamieuropejskimi.Potrzebnajestno-
warównowagamiędzywładząsprawowanąnaszczebluUEakompe-
tencjamipaństwczłonkowskich.Podejścietopowinnostworzyćodpo-
wiedniąrównowagęmiędzydbałościąoto,byUEposiadałaśrodki
16Patrz:J.Baszkiewicz,Gaśnieduchrewolucji,[w:]S.Zawiślański,Trudnełatwe
czasy.Rozmowazhumanistami,Warszawa2011,s.42.
18
