Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.CZYMJESTEKONOMIA?
Cóż,zastanówmysięnaddwiemamożliwościami.Wpierwszejznichzałóżmy,że
zajęciazprojektowaniastroninternetowychkosztują750dolarów.Wtakimwypadku
wydalibyściete750dolarówniezależnieodwybranychzajęć.Tym,zczegorezygnujecie,
wybierająchistorięjazzu,jestwięctylkouczestnictwowdrugichzajęciach–itakwyda-
libyście750dolarów.Załóżmyjednak,żezajęciazprojektowaniastroninternetowych
nicniekosztują.Wtakimprzypadkuto,zczegorezygnujecie,decydującsięnahistorię
jazzu,sątokorzyścizzajęćoprojektowaniustronorazkorzyści,któremożecieosiągnąć,
wydającto750dolarównainnerzeczy.
Wobuprzypadkachprawdziwymkosztemwyborudanychzajęćjestto,zczegomusi-
ciedlanichzrezygnować.Gdyrozszerzyciezakresmożliwychdecyzjistojącychzadanym
wyborem–czywogólezapisywaćsięnazajęciafakultatywne,czyzaliczyćtensemestr,
czykontynuowaćstudia–zrozumiecie,żewszystkiekosztysąostateczniekosztamialter-
natywnymi.
Czasamipieniądze,któremusiciezapłacićzadanytowar,sądobrymwyznacznikiem
jegokosztualternatywnego.Częstojednaktakniejest.
Jednymzważnychprzykładówtego,jakkosztpieniężnyjestczęstonieodpowied-
nimwyznacznikiemkosztualternatywnego,jestkosztuczęszczanianastudia.Czesne
izakwaterowaniesądlastudentówkluczowymikosztamipieniężnymi,lecznawet
gdybybyłydarmowe,uczęszczanienastudiawciążbyłobykosztowne,ponieważwięk-
szośćstudentów,gdybyniedostałasięnauczelnię,toposzłabydopracy.Oznaczato,
żeidącnauniwersytet,studencirezygnujązprzychodów,któreuzyskaliby,chodząc
dopracy.Tozkoleioznacza,żekosztalternatywnystudiówwyższychtozarównoczynsz
izakwaterowanie,jakiwynagrodzenie,któremożnabyosiągnąćwpracy,zktórejsię
zrezygnowało.
Łatwowięczauważyć,żekosztalternatywnynaukinauniwersyteciejestszczególnie
wysokidlaosób,któremogłybydużozarabiaćwswoichstudenckichlatach.Todlatego
gwiazdysportu,jakLeBronJames,iprzedsiębiorcy,tacyjakMarkZuckerberg,założy-
cielportaluFacebook,częstoporzucająstudialubwogóledonichnieprzystępują.
Zasada3:Decyzje„jakdużo”wymagająkompromisówkrańcowych
NiektóreważnewyborywymagajądecyzjitypuHcośalbocoś”–jaknaprzykładwybór
międzystudiamiapracą;albodecydujeciesięzapisaćnaekonomię,albocośinnego.
InnewiążąsięzpytaniemHjakdużo”:naprzykładjeślizapiszeciesięzarównonaekono-
mię,jakichemięwjednymsemestrze,będzieciemusielizdecydować,ileczasupoświęcić
nakażdykierunek.JeślichceciezrozumiećdecyzjetypuHjakdużo”,ekonomiaoferuje
ważnespostrzeżenie:Hjakdużo”jestdecyzjąkrańcową.
Załóżmy,żezapisaliściesięzarównonaekonomię,jakichemię.Przyjmijmyteż,
żechcecieotrzymaćdyplomnakierunkumedycznym,awięcocenazchemiijestdla
wasdużoważniejszaniżtazekonomii.Czyoznaczatojednak,żepowinniściepoświę-
cićcałyswójczasnanaukęchemiiizgadywaćodpowiedzinaegzaminiezekonomii?
16
