Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mickiewicz–dyskursmistrza?
Prośbyjejnatamtymświecie
Strzegłydługowiektwójmłody
Odpokusyiprzygody:
Jakoróża,aniołsadów,
Wedniekwitnie,wnocjejwonie
Broniąsennedzieckaskronie
Odzarazyiowadów.
Nierazjanaprośbęmatki
IzapozwoleniemBożem
Zstępowałemdotwejchatki,
Cichy,wcichejnocycieniu:
Zstępowałemnapromieniu
Istawałemnadtwymłożem.
(WR,III,125–126)
15
KonradnierozpoznajezapowiedzianegoprzezKsiędzaPiotraprze-
wodnika.Okazujesiębohaterembłądzącym,wypróbowującymgra-
niceswojejegzystencji.Naosobnąuwagęzasługujeteżpojawiającysię
wdramaciewątekmilczącegoBoga,któryjestprzecieżzapytywanym
milczącymmistrzem.
JeśliuwzględnimytujeszczeKonradaWallenroda–przypomnę:
relacjamistrzaiucznia,wiążącasięzpowstającymmodelemMickiewi-
czowskiegopatriotyzmu,mawpoemaciedośćniejednoznacznycharak-
ter(poetaukazujebowiemdestrukcyjny,mrocznycharakterwpływu
mistrzanauczniaiwefekciejegounieszczęśliwienie)–tomamyargu-
mentyzapostawionąprzezemniewyżejteząoprzynajmniejniejasności
owejrelacjiwutworachMickiewicza.Poszukujesięwnichmistrza,jest
onniezbędnyjakoktoś,wobeckogorozgrywasięprocesindywiduacji,
ktopomagawistnieniu,przeprowadzaprzeztrudnemiejscawtrud-
nymczasie.Aleteżmistrzokazujesiękimś,ktoniepotrafiprowadzić,czy
teżkimś,kogowpływstajesięniszczący,ewentualniezaczynazanikać.
Mistrzatrudnospotkać,rozpoznać,zrozumieć.Mogłobysięwydawać,
żewzasadziebezproblemowojegorelacjazuczniemzachodziupoety
tylkowjednymzsonetówkrymskich–DroganadprzepaściąwCzufut-
-Kale,jednakwtymprzypadkuuczeńpostępujewbrewradommistrza
(fiMirzo,ajaspójrzałem![...]”,WR,I,249).
Wyglądatotak,jakbyfiguramistrzabyłaniezbędnaMickiewiczow-
skiemupodmiotowi–dlategoczęstowracawutworachpoety–któryjej
poszukuje,jakbybyłbezniejzagubiony,jakbyrzeczywistośćniepod-
dawałasięrozumieniuprzezpoznającegojąadepta.Twórcazdajesię
ukazywaćświatwczasieszczególnegozamieszaniaporządku,kiedy