Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.BŁĘDYPOMIARÓWIICHKLASYFIKACJA
Wmetrologiidodefiniowaniabłędówpomiarustosujesiępojęciewartości
wielkościodniesienia(wartościodniesienia),stanowiącejwkonkretnymprzy-
padkudostateczneprzybliżenienieznanejwartościprawdziwej.Wartościąodnie-
sieniamożebyćnp.wynikinnego,dostateczniedokładnegopomiarudanejwiel-
kości,albowartośćodtwarzanaprzezodpowiedniwzorzectejwielkości.
PRZYKŁAD
□Wpomiarześrednicywałkasuwmiarkąjakowartośćodniesieniamożnaprzyjąćwy-
nikpomiarutejśrednicyzapomocąmikrometru.
Błądpomiarujestto-ogólnie-niezgodnośćwynikupomiaruzwartością
odniesienia.Błądpomiarumożnawyrazićwpostacibłędubezwzględnego
∆x=x-x
0
(1.3)
gdzie:x-wynikpomiaru,
x
0-wartośćodniesienia.
Błądpomiarumożebyćwięcdodatni(gdywynikpomiarujestzaduży)lubujem-
ny(wynikzamały).Błądbezwzględnywg(1.3)wyrażasięwtychsamychjed-
nostkach(lubichpodwielokrotnościach),comierzonawielkośćiwynikpomiaru.
Błądpomiarumożnateżwyrazićjakobłądwzględny
∆
x
0
x
±
xx
-
x
0
0
(1.4)
Błądwzględnyjestliczbąbezwymiarową;częstowyrażasięgowprocentach.
Błądwpostaciwzględnejwpomiarachwielkościmechanicznychstosujesięsto-
sunkoworzadko-zwykledoporównanianiedokładnościpomiarówwykonanych
różnymimetodami.
Błędypomiarówmożnaklasyfikować,uwzględniającróżnekryteria.Biorąc
poduwagęprzyczynę(źródło)błędów,dzielisięjena:błędymetody,błędywska-
zaniaprzyrządupomiarowegoibłędyobserwacji.
Błędymetodysąspowodowanezastosowaniemnieodpowiedniejmetodypo-
miarowej.Możnawyróżnićdwieodmianytychbłędów:
1)pochodzącezprzyjęciapewnychupraszczającychzałożeńidealizujących
budowęprzyrządupomiarowego,
2)pochodzącezupraszczającychzałożeńdotyczącychprzebiegupomiaru,
azwłaszczazpominięcianiektórychwielkościwpływających.
Błędyodmiany(2)możnauznaćzawłaściwebłędymetodypomiarowej,pod-
czasgdybłędyodmiany(1)sąwistocieswoistymibłędamiprzyrządu(patrzdalej).
24
