Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
Rozdział1•Wprowadzenie,czasimiejsceakcji,skalaWszechświatainaszewnimmiejsce
PouwzględnieniuefekturozszerzaniasięprzestrzeniobecnyrozmiarWszechświata,
promieniatakzwanegohoryzontucząstek,toznaczyodległości,skąddochodządonas
promieniewysłaneprzezobiekty,którewysłałyteświatłozarazponarodzinachWszech-
świata,okazałsiędziśznaczniewiększyiwynosiokoło46miliardówlatświetlnych(Glyr).
OdległośćtęrównieżnazywasiępromieniemhoryzontuzdarzeńobserwowalnegoWszech-
świata.Dziejesiętodlatego,żewwynikuwzrostuprędkościrozszerzaniasięprzestrzeni
wfunkcjiodległościobiektyodległeodnasowłosdalej,niżwynosipromieńhoryzontu
zdarzeńWszechświata,poprostuwypadnąznaszegoWszechświataistanąsiędlanas
niewidoczne.Światłowysłaneprzezteobiektynigdydonasniedotrze,coznaczy,żeprze-
stanądlanasistnieć,takjakodległelądypozakręgiemziemskiegohoryzontu.Pozostaje
zatemotwartepytanie,coznajdujesiępozatymhoryzontemwidzialnegoWszechświa-
ta.Możetamsięrozciągaćprzestrzeńprzepełnionaświatamipodobnymidotych,jakie
widzimydookoła,możeteżbyćpustapróżniawypełnionaoceanempólkwantowych,
bynawierzchołkachniektórychzbardziejenergetycznychfalowegooceanupowstać
mogływszechświatypodobnedonaszegolubodniegoodmienne.Topytaniepewnie
nadługo,jeślinienazawsze,pozostanieotwartedlaspekulacjifilozofów,poetówimyśli-
cieli.Zajmijmysięjednakobiektamiwidocznymiwewnątrzhoryzontuzdarzeńobserwo-
walnegoWszechświata.
Jakwcześniejpowiedziano,jużdawnorozpoczętobudowęszablonu,czylimapy
Wszechświata.PrawdziwyprzełomnastąpiłjednakdopieronapoczątkuXXIwieku,kiedy
w2005roku,dziękidrobiazgowymstudiomcyfrowegoskanowaniaczęścifirmamentu
orazbadaniuwidmmilionagalaktyk,opublikowanoprzestrzennąmapęWszechświata.
Ponieważjednakimdalejpatrzymywprzestrzeń,tymstarszewidzimyobiekty,mapata
jestraczejczasoprzestrzennym,anietylkoprzestrzennymodwzorowaniemWszechświa-
ta.Plasterekprzekrojutejmapyprzedstawionyjestnaryc.1.1.Wśrodkuznajdujesię
naszpunktobserwacyjny,aimdalejodśrodkaspoglądamy,tymbardziejzagłębiamy
sięwprzeszłośćWszechświata.
UtworzonawtensposóbmapaWszechświataukazaładziwny,nieznanydotądobraz,
wktórymgalaktykiigrupygalaktyk,połączonewswegorodzajuwłóknaiłańcuchy,trochę
napodobieństwosiecipajęczych,tworząwielkietrójwymiarowestrukturykomórkowe.
Międzytymiwłóknamiiłańcuchamibudującymiścianystrukturykomórkopodobnejwystę-
pująolbrzymiepustkiorozmiarachkilkudziesięciudokilkusetmilionówlatświetlnych,nie-
malpozbawioneciałkosmicznych.Galaktykibudująceobserwowanestrukturyprzestrzenne
wydająsiębyćpowiązanezesobąniewidzialnymisiłami.Wyłaniającysięwielkoskalowy
obrazporazpierwszyukazujematerię,którąznamyzobserwacjigwiazdigalaktyk,jako
zespolonyniewidocznymisiłami,jednolity,wysokoporowatytwórkosmiczny.Fragment
tejwysoceporowatejstrukturyukazanynamapieprzezjejautorównazwanyzostałgreat
wall;zbudowanyjestz830galaktyknanizanychjakkoralikinaniewidocznewłókna.Ten
ipodobnemupióropuszesupergromadgalaktykmożnaoglądaćprzezteleskop.Cały
zbiórprzestrzennygalaktyk,połączonyzapomocąmostówzbudowanychzgorących,
